زایلە - «کمال قلیچدار اوغلو» با اینکه تنها رقیب «رجب طیب اردوغان» در انتخابات 14 مه نیست، اما همه او را رقیب اصلی و «سرسخت» اردوغان میدانند و گروههای مخالف دولت به او امید بستهاند.
به گزارش «الحره» قلیچدار اوغلو پس از جلسات مفصل و مذاکرات طولانی 6 حزب به مدت 2 سال، در چارچوب میزگرد ششجانبه یا ائتلاف «امت» به عنوان نامزد مشترک گروههای مخالف اردوغان انتخاب شد.
او پیش از این نامزد انتخابات نبوده و این اولین بار است که وارد این گردونه میشود، هرچند به لحاظ زمانی به اندازه اردوغان در صحنه سیاسی ترکیه حضور داشته و پیشزمینه اقتصادی دارد.
قلیچدار اوغلو چند سال است که چهره اصلی احزاب مخالفی است که در یک دهه گذشته چند بار از اردوغان شکست خوردهاند. وی به لحن صریحش در انتقاد از اردوغان و حزب حاکم شناخته می شود.
این در حالی است که حزب متبوع او، حزب «جمهوری»، خود را ادامه دهنده میراث «مصطفی کمال آتاتورک»، بنیانگذار ترکیه نوین، میداند و مدافع حکومت لائیک در ترکیه است.
قلیچدار اوغلو زاده 1948 در یک خاندان علوی در روستای ناظمی است. او اخیرا پس از حرف و حدیثهایی درباره هویت دینیاش صریحا تأکید کرد که «علوی» است و خطاب به منتقدان گفت: «من علوی هستم. آیا برای فروپاشی نظامی که میگوید علویها وجود ندارند آمادهاید؟».
او افزود: «من یک مسلمان با ایمان هستم که با اعتقاد به محمد[ص] و علی[ع] بار آمده. آنچه ما را می سازد هویت ماست و باید از آن دفاع کنیم».
او تحصیلاتش را در ایالت آناتولی گذرانده و در دانشکده اقتصاد و بازرگانی آنکارا در سال 1971 فارغ التحصیل شده و سپس مدیر شرکت تأمین اجتماعی ترکیه بود تا اینکه در سال 1999 به خواست خود بازنشسته شد.
قلیچدار اوغلو بعد از پیوستن به حزب جمهوری، در سالهای 2002 و 2007 در انتخابات پارلمانی شرکت کرد و هر دو بار از استانبول به مجلس راه یافت.
در سال 2009 نامزد شهرداری استانبول شد اما در برابر نامزد حزب عدالت و توسعه (به رهبری اردوغان) شکست خورد.
یک سال بعد ریاست حزب «جمهوری» را بر عهده گرفت و در سال 2014 نیز ریاست او تمدید شد و همچنان نماینده مجلس و رئیس فراکسیون حزب جمهوری بود تا اینکه نامزد انتخابات 14 مه ریاست جمهوری شد.
قلیچدار اوغلو: «مهندس ائتلافسازی»
در سال 2014، قلیچدار اوغلو طی اقدامی که از آن به «تغییری بنیادی» یاد شد، یک ائتلاف انتخاباتی به همراه حزب «جنبش قومی» راه انداخت. این حزب پیشتر در دهه 1970 مخالف سرسخت حزب جمهوری بود.
این ائتلاف در سال 2014، «اکمل الدین احسان اوغلو» را نامزد ریاست جمهوری کرد اما او در برابر اردوغان در انتخابات شکست خورد.
در سال 2015، نیز حزب او با کسب 24.96 درصد آرا 132 کرسی مجلس را به دست آورد و دومین فراکسیون بزرگ مجلس ترکیه شد.
اردوغان پس از ناکامی در تشکیل دولت ائتلافی خواستار برگزاری انتخابات پیش از موعد در نوامبر 2015 شد که این بار حزب جمهوری 24.96 درصد آرا و 134 کرسی به دست آورد و جایگاه خود را در مجلس حفظ کرد.
در سال 2017، نظام سیاسی ترکیه از نظام پارلمانی به نظام ریاستی تغییر یافت و در سال 2018، قلیچدار اوغلو ائتلاف انتخابی تازه با چند حزب جدید از جمله حزب خوب و حزب سعادت برقرار کرد و «محرم اینجه» را نامزد ریاست جمهوری کرد که در برابر اردوغان شکست سختی خورد.
قلیچدار اوغلو را به «مهندس ائتلافسازی» میان احزاب لائیک میشناسند.
در سال 2019 و با پیروزی پیوستن حزب «ملتهای دموکراتیک» که سومین فراکسیون مجلس ترکیه را به خود اختصاص داده به ائتلاف به رهبردی قلیچدار اوغلو، توانست در انتخابات شهرداریهای استانبول و آنکارا موفق عمل کند.
در انتخابات جاری نیز اردوغان با ائتلافی «استثنایی در تاریخ ترکیه» متشکل از 6 حزب با گرایشهای لائیک، چپ، قومی و اسلامگرا مواجه است.
بخشی از استثنائی بودن این ائتلاف به حضور افرادی مانند «احمد داود اوغلو» و «علی باباجان»، متحدان سابق اردوغان، و نیز حزب ملتهای دموکراتیک که رهبر سابق آن، صلاح الدین دمیرتاش، در زندان به سر می برد مربوط می شود.
«وعده ما»
شعار کارزار انتخاباتی قلیچدار اوغلو «وعده ما»ست و وعده او حاکمیت قانون و بهبود اقتصاد با بر سر کار آوردن یک تیم قدرتمند اقتصادی از چهرههای مهم این عرصه است.
او همچنین وعده افزایش آزادیهای اجتماعی و بازگشت ترکیه به نظام پارلمانی را داده است.
قلیچدار اوغلو در سخنرانیهای انتخاباتی خود کوشیده که لحن تند و تیزی نداشته باشد. او همچنین با انتشار فیلمهای متعدد از زندگی روزمره خود از جمله در آشپزخانه خانهاش وجههای مردمی از خود در انتخابات نشان میدهد و همواره تأکید میکند که «دست به دست هم جمهوری خود را دوباره دموکراتیک میکنیم».
حزب عدالت و توسعه تاکنون بارها تأکید کرده که انتخابات آتی انتخاباتی سرنوشتساز و تاریخی خواهد بود. برای همین، ناظران قلیچدار اوغلو را شخصیتی کلیدی میدانند که در هر دو حالت پیروزی بر اردوغان یا شکست در برابر او و پایان حیات سیاسیاش نامش در تاریخ ثبت خواهد شد.
سیاست خارجی قلیچدار اوغلو هنوز چندان روشن نیست، اما ناظران تأکید میکنند که او در عین حفظ روابط متوازن با روسیه، روابطش با غرب را تحکیم خواهد کرد.
همچنین او اعلام کرده که برای حل موضوع پناهجویان سوریهای در ترکیه، روابط با حکومت بشار اسد را برقرار خواهد کرد. اما باید دید که آیا او حاضر است به شرط اسد درباره خروج کامل نیروهای ترکیه از سوریه عمل کند یا نه.
انتخابات ترکیه قرار است فردا (یکشنبه، 14 مه) برگزار شود.