زایلە - مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کوردستان شنبه ۲۳ نوامبر در پنلی ویژه در مجمع صلح و امنیت خاورمیانه/مپس۲۰۲۴، بر اهمیت روابط ایالات متحده و اقلیم کوردستان و نیاز به حل و فصل صلح آمیز مناقشات تاکید کرد.
متن کامل گفت‌وگو در پنل:
هدلی گمبل: ظهر همگی بخیر و یک بار دیگر خوش آمدید. ما بسیار هیجان‌زده‌ایم که روی این صحنه نشسته‌ایم، و خوشحالم که می‌گویم این اولین بازدید من از این بخش از جهان است و تا کنون تجربه بسیار جالب و پویا و زیبایی بوده است. پس خیلی ممنونم. جناب نخست‌وزیر، مایلم از شما بخواهم که در مورد نگاه‌ها به انتخابات دونالد ترامپ در این بخش از جهان و مشخصا معنای آن برای دولت شما، سخن بگویید.
مسرور بارزانی: خوب، از شما برای این فرصت تشکر می‌کنم. بدیهی است که ما به ایالات متحده برای داشتن یک انتخابات موفق تبریک می‌گوییم. این تصمیم برای مردم آمریکاست که چه نوع حکومتی را می‌خواهند، اما بدیهی است که همانطور شما گفتید تصمیمی که در ایالات متحده گرفته می‌شود، بر جهان و قطعا بر منطقه ما نیز تاثیر دارد. ما تجربه‌ای با دولت قبلی پرزیدنت ترامپ داشته‌ایم. و این بار نیز امیدواریم که دولت ایالات متحده، روابط خوب خود را با منطقه، عراق و به ویژه اقلیم کوردستان که شریک بسیار معتبری برای ایالات متحده در مبارزه با تروریسم بوده است، حفظ کند. و همچنین در ترویج صلح و توسعه ارزش‌ها و اصول مشترکی که با یکدیگر داریم. البته کمی زود است که تصمیم بگیریم چگونه تعامل کنیم. باید منتظر بمانیم تا کل کابینه انتخاب و تصمیم‌گیری شود. اما قطعا دوستانی داریم که شینده‌ایم احتمالا در دولت بعدی حضور داشته باشند.
خانم هدلی گمبل: پس تا به حال نشانه‌های خوبی را می‌بینید؟
مسرور بارزانی: خوب، من می خواهم خوشبین باشم. بله.
خانم هدلی گمبل: بدیهی است که پیش‌بینی چند سال آینده دشوار است، اما ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب گفته است که به همه درگیری‌ها در جهان پایان می‌دهد. و به طور خاص به خاورمیانه و اروپا اشاره کرد. آیا معتقدید که این یک هدف دست یافتنی است؟
نخست‌وزیر مسرور بارزانی: خوب، امیدوارم راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز برای هر درگیری و جنگ جاری وجود داشته باشد. با این حال، من معتقدم که این به مردم کشورهایی که اکنون از جنگ‌های جاری رنج می‌برند، خدمت خواهد کرد. اما امیدوارم این تصمیمات با مشورت طرف‌های درگیر گرفته شود و منافع مردم در نظر گرفته شود. من نمی‌دانم چگونه این قرار است انجام شود. شنیده‌ایم که از طریق قدرت صلح را ارتقا می‌دهند. شاید این سیاست این دولت جدید باشد. باید منتظر بمانیم و ببینیم. اما در هر صورت، ما معتقدیم که به هر حال صلح بهتر از جنگ خواهد بود.
خانم هادلی گمبل: آیا نگران این هستید که بغداد به این درگیری کشیده شود؟ ما قبلا شاهد فشارهای آشکار و پشت درهای بسته از سوی اسرائیل به سمت بغداد بوده‌ایم.
مسرور بارزانی: البته ما نگران هستیم و نگران اتفاقاتی هستیم که در حال رخ دادن هستند. ما نمی‌خواهیم عراق به این جنگ کشیده شود. ما فکر نمی‌کنیم که این جنگ به عراق مربوط است. ما معتقدیم که اگر عراق بتواند نقش مثبت و سازنده‌ای در پیشبرد صلح و گردهم‌آوردن طرفین ایفا کند، خوب است. اما شعله‌ور کردن آتش و پیچیده‌تر کردن اوضاع، گسترش جنگ و درگیری، به نفع مردم عراق نخواهد بود. و من امیدوارم که دولت عراق به منافع مردم خود بیش از منافع دیگران اهمیت بدهد.
خانم هدلی گمبل: ترامپ حمایت خود را از اسرائیل و دولت آن، به ویژه نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو، مردی که به تازگی توسط دادگاه کیفری بین‌المللی محکوم شده، پنهان نکرده است. آیا معتقدید که این مانعی برای صلح خواهد بود؟
مسرور بارزانی: خوب، من نمی‌دانم، اما معتقدم که شما می‌دانید، هر گامی در جهت ترویج صلح باید مورد حمایت قرار گیرد. و در هر چیزی که آرامش یا هر ابتکار مربوط به آن را منحرف کند باید تجدیدنظر شود. بنابراین من دقیقا نمی‌دانم، چگونه این اتفاق خواهد افتاد، اما من معتقدم که طرف‌ها باید به توافق برسند و باید راه‌های مختلفی برای دستیابی به راه‌حل پایدار برای پایان دادن به درگیری‌های جاری وجود داشته باشد.
خانم هدلی گمبل: من را در این مورد راهنمایی کنید. دیدگاه‌های زیادی در این مورد وجود دارند، اما به نظر شما، اگر ترامپ تصمیم به خروج نیروهای آمریکایی از این کشور بگیرد، چقدر برای عراق، برای مردم عراق و رک و پوست کنده، برای ثبات منطقه دشوار خواهد بود؟
مسرور بارزانی: خوب، ببینید، نیروهای آمریکایی به دعوت دولت عراق در این کشور هستند و دلیل هم داشت، تروریسم داعش امنیت منطقه و در واقع امنیت کل جهان را تهدید می‌کرد. ما اولین تجربه را اینجا در کوردستان داریم و اکنون نیروی پیشمرگ با داعش می‌جنگد و می‌خواستیم نیروهای ائتلاف و آمریکایی‌ها به کمک ما بیایند و خوشبختانه این کار را کردند. ائتلافی از نیروها برای حمایت از عراق و کوردستان آمده بودند. اکنون اگر ارزیابی کلی از تروریسم تغییر کرده است و اگر عراق معتقد است که تروریسم به پایان رسیده است، بنابراین ما به نیروهای آمریکایی در اینجا نیاز نداریم و باید به ماموریت نیروهای ائتلاف پایان دهیم. این یک وضعیت متفاوت است. و ما ممکن است نظرات متفاوتی داشته باشیم. ما فکر نمی‌کنیم که تروریسم به پایان رسیده است. ما فکر می‌کنیم که داعش هنوز وجود دارد و اعضای فعالی دارند. آنها در بخش‌های مختلف نه تنها در عراق، بلکه در منطقه و سایر نقاط جهان فعال هستند، و ما باید آن ائتلاف جهانی را برای مبارزه با تروریسم داشته باشیم. اکنون از نظر سازماندهی یا بازنگری رابطه عراق با نیروهای ائتلاف می‌تواند متفاوت از آنچه بوده است، باشد. می‌دانید، اگر دیگر به این ماموریت نیازی نباشد، نشان می‌دهد عراق امروز احساس می‌کند قوی‌تر است و می‌تواند با چالش‌ها روبرو شود و اوضاع امنیتی کشور را کنترل کند. اما این بدان معنا نیست که روابط عراق و ایالات متحده به پایان خواهد رسید. بنابراین پایان دادن به حضور نیروهای ائتلاف یا ماموریت ائتلاف، به معنای پایان روابط آمریکا و عراق، حتی روابط نظامی نیست. بنابراین ما امیدواریم تا زمانی که عراق بتواند روابط خود را با همه شرکای خود، اعم از ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، یا هر کشور اروپایی دیگری در سطوح دوجانبه مدیریت کند، روابط خوبی را که می‌تواند از آن بهره‌مند شود، حفظ کند. از دوستی‌ای که با همه این شرکا ایجاد شده است، ما معتقدیم راهی وجود دارد که می‌توان مدیریت کرد و شاید خطرات کمتری از نظر امنیتی در پیش باشد.
خانم هدلی گمبل: آیا این شما را شگفت زده می‌کند که اگر نیروهای ایالات متحده در خارج از یک ائتلاف، شاید با هماهنگی، بمانند؟
مسرور بارزانی: نه. نه، نگاه کنید، ایالات متحده در بسیاری از کشورهای دیگر در منطقه، نه تنها در عراق، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر خاورمیانه باقی مانده است. بنابراین بسیار طبیعی است که نیروهای آمریکایی در عراق بمانند و روابط دوجانبه با بغداد داشته باشند.
خانم هدلی گمبل: به نظر شما، آیا خروج فاجعه‌بار دولت بایدن از افغانستان سابقه‌ای برای فعالیت ایالات متحده در این منطقه ایجاد کرد؟
مسرور بارزانی: خوب، من فکر می‌کنم هر تصمیم یکجانبه‌ای بهترین تصمیم نخواهد بود. می‌دانید، ایالات متحده توسط عراقی‌ها دعوت شده است و هر خروجی باید مورد توافق دوجانبه باشد؛ مکانیسم، زمان‌بندی و راهی که باید از آن حرکت کند، اما هر تصمیم یکجانبه، در حالی که ما مسائل مبرم زیادی داریم، مشکلات جدیدی را ایجاد خواهد کرد. و ما این تجربه را در سال 2011 داشته‌ایم. در سال 2011، زمانی که ایالات متحده نیروهای خود را خارج کرد، حتی در آن زمان، ما فکر نمی‌کردیم که این بهترین تصمیم باشد و پیش‌بینی می‌کردیم که ایالات متحده بازگردد، اما با هزینه بالاتر، و این طور شد: به این دلیل که خلاء پس از خروج نیروهای آمریکایی توسط داعش و دیگر سازمان‌های تروریستی پر شد. و ایالات متحده مجبور شد یک بار دیگر برگردد. بنابراین امیدوارم که تصمیمات خوب و تصمیمات حساب شده وجود داشته باشند. اگر ایالات متحده می‌خواهد خارج شود و نیاز دارد... ما باید ببینیم که جایگزین چیست و خلأهای ایجاد شده چگونه پر می‌شوند. ما نمی‌خواهیم مشکل دیگری ایجاد کنیم.
خانم هدلی گمبل: بهترین سناریویی که در دولت ترامپ در ذهن شما برای دولت شما وجود دارد چیست؟ دوست دارید او را ببینید؟
مسرور بارزانی: در اقلیم کردستان؟ خوب، ما روابط بسیار خوبی با آمریکا داریم. ما می‌خواهیم به روابط خوب خود ادامه دهیم. ما می‌خواهیم به همکاری امنیتی ادامه دهیم. ما خواهان ادامه و توسعه روابط اقتصادی با آمریکا هستیم. توسعه بیشتر در منطقه به معنای ثبات بیشتر است و ثبات اقتصادی بیشتر به ثبات سیاسی بیشتر و قطعا امنیت بیشتر منجر می‌شود. بنابراین تعامل بیشتر ایالات متحده در منطقه، به اعتقاد من، به منطقه کمک خواهد کرد.
خانم هدلی گمبل: در خصوص آنچه در مورد قانون نفت اتفاق می‌افتد با من صحبت کنید. وضعیت آن قانون چگونه است؟
مسرور بارزانی: عراق قانون نفت ندارد. ما قانونی داریم که متعلق به دوران صدام است که برای یک دولت مرکزی طراحی شده است. این به یک سیستم فدرال کمک نمی‌کند. ما امروز یک کشور فدرال داریم. ما یک سیستم فدرال داریم. این قانون متمرکز برای سازماندهی روابط بین بغداد و اربیل مفید نیست. و متاسفانه، پس از اینکه بغداد تصمیم گرفت همه قوانین قبلی را لغو کند، این قانون هنوز وجود دارد که تکان دهنده است و ما باید آن را با یک قانون جدید جایگزین کنیم. پیش‌نویسی در سال ۲۰۰۷ وجود داشت، اما متاسفانه هرگز از مجلس عبور نکرد. ما هنوز معتقدیم که باید قانون مدرنی داشته باشیم که برای یک سیستم فدرال خوب باشد. و به محض رسیدن به آن، من معتقدم که می‌توانیم بر بسیاری از مشکلات موجود بین بغداد و اربیل غلبه کنیم.
خانم هدلی گمبل: شکست در ازسرگیری صادرات نفت اقلیم کوردستان چقدر به دولت شما لطمه می‌زند؟ و من شنیده‌ام تاکنون مبلغ 20,000,000,000 دلار از دست داده‌اید؟
مسرور بارزانی: بله، تقریبا هر ماه یک 100،0000000 از دست می‌دهیم. بنابراین بیش از 20،000،000،000 دلار است که ما در نتیجه صادرات از دست داده‌ایم.
خانم هدلی گمبل: دارند خون شما را خشک می کنند.
مسرور بارزانی: خب، متاسفانه این به بقیه کشور هم آسیب می‌زند. اما به طور قطع، بزرگترین، بخشی از کشور که رنج می‌برد، کوردستان است. متاسفانه زیان‌هایی که به ما رسیده جبران نمی‌شوند. و بنابراین، ما شاهد تاخیر در پرداخت حقوق هستیم. ما شاهد کاهش درآمد کل درآمدهای عراق هستیم که نه به نفع دولت فدرال و نه در اقلیم کوردستان است.
خانم هدلی گمبل: بله، به نظر می‌رسد بغداد تعطیلی صادرات شما را راهی برای کاهش ترس از گروه اوپک در خصوص نگرانی‌های مربوط به تولید می‌داند. و من در مورد این واقعیت صحبت می‌کنم که آنها می‌خواهند بغداد به شمار تولید خود مانند سایر اعضای اوپک پلاس پایبند بماند. آیا این ارزیابی منصفانه‌ای است؟
مسرور بارزانی: نه. ببینید عراق روزانه مقدار مشخصی بشکه نفت تولید می‌کند و آنها در اوپک سهمیه دارند. اما می‌توانم بگویم آنچه در کوردستان تولید می‌کنیم با توجه به درصدی که کوردستان حق تولید آن را دارد، بسیار کمتر از آن چیزی است که لیاقت داریم. بنابراین بیایید فرض کنیم که عراق بیش از 4,000,000 یا 4,500,000 بشکه در روز تولید می‌کند. با این حال، اکنون اعداد تغییر کرده‌اند. اما کوردستان حق تولید حداقل 500،000 بشکه را دارد. ما حتی کمتر از نیمی از آن را تولید می‌کنیم. بنابراین اینکه به ما بگوییم تولید را کاهش دهیم، منصفانه نیست، زیرا، می‌دانید، تولید کلی نفت عراق باید طبق طرح سهمیه‌بندی برای عراق کاهش یابد، و لازم نیست همیشه در هزینه تولید در کوردستان محسوب شود.
خانم هادلی گمبل: چقدر نگران این واقعیت هستید که تولید جهانی نفت و قیمت جهانی نفت، در حال کاهش است؟ زیرا این امر بر شما نیز تأثیر می گذارد.
مسرور بارزانی: ما نگران هستیم، اما بگذارید یک چیز را به شما بگویم. ما در کوردستان متوجه شده‌ایم که وابستگی به نفت به‌عنوان تنها درآمد، همیشه مشکل‌ساز خواهد بود، زیرا قیمت نفت توسط کشور طراحی نمی‌شود. بازار جهانی برای آن وجود دارد. بنابراین می‌تواند بالا برود، می‌تواند پایین بیاید. زمانی که قیمت نفت بالا باشد، عراق می‌تواند سود ببرد. اما وقتی کاهش می یابد، می‌دانید، بر عملکرد دولت تاثیر می‌گذارد، زیرا اساسا، می‌دانید، بودجه نمی‌تواند از عملکرد دولت پشتیبانی کند. در کوردستان ما متوجه این موضوع شده‌ایم. به همین دلیل سعی می‌کنیم اقتصاد خود را متنوع کنیم. ما سعی می‌کنیم منابع مختلف درآمد را برای سرمایه‌گذاری در کشاورزی، سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف، سرمایه‌گذاری در گردشگری بررسی کنیم تا مطمئن شویم که حتی اگر نفت دیگر تنها درآمد نباشد، یا درآمد کافی برای ما ایجاد نمی‌کند، منابع درآمدی متفاوتی داشته باشیم. من معتقدم که عراق باید این کار را می‌کرد. و ما به نقاط مختلف جهان به ویژه تولیدکنندگان نفت نگاه می‌کنیم. آنها از درآمدهای حاصل از نفت استفاده می‌کنند و در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند تا زمانی که دیگر منابع نفت خشک شد و پایان یافت، منابع متفاوتی برای درآمد برای خود تامین کنند. عراق در آن شرایط نیست و این نگران کننده است. ما نگران این هستیم، اما به شدت دولت فدرال در بغداد را تشویق می‌کنیم. و ما مطمئنا در کوردستان بر این موضوع تمرکز کرده‌ایم که چگونه باید اقتصاد خود را متنوع کنیم تا حداقل تاثیر قیمت نفت بر اقتصادمان را کاهش دهیم.
خانم هدلی گمبل: این نگرانی وجود دارد که کسانی از اینجا تولیدات تصفیه شده را به ایران منتقل می‌کنند، به نظر شما آیا این نباید متوقف شود؟ زیرا آن کشور تحت تحریم‌های بین‌المللی است.
مسرور بارزانی: خب، تحریم‌ها اعمال شده است و من فکر نمی‌کنم الان از نظر قانونی چیزی به ایران منتقل شود. بنابراین، پس از تحریم‌های جدید بر تولیدات، نه تنها در مورد نفت، بلکه در مورد تولیدات دیگر هم متوقف شده است. تصمیم گرفته شده است که هیچ یک از آن محصولات به ایران ارسال نشوند.
خانم هدلی گمبل: پس طبق اطلاعات شما این اتفاق نمی‌افتد؟
مسرور بارزانی: به صورت غیرقانونی ممکن است در برخی جاها اتفاق بیفتد، اما تحت کنترل ما نیست.
خانم هدلی گمبل: آیا دوستی و شراکت شما با کشورهایی مانند چین که ایالات متحده ممکن است هر از گاهی با آنها مشکل داشته باشد، از نظر سرمایه‌گذاری به شما لطمه نمی‌زند؟
مسرور بارزانی: ببینید، ما با ایالات متحده و با همه دوستان غربی خود روابط خوبی داریم، اما این بدان معنا نیست که ما نمی‌توانیم با چین یا هیچ کشور دیگری در جهان روابط خوبی داشته باشیم. ما اقتصاد آزاد داریم و از هر کسی دعوت می‌کنیم که بیاید و در منطقه ما سرمایه‌گذاری کند و امیدواریم دوستان ما بر سر اینکه چه کسی می‌تواند اول بیاید و در کوردستان سرمایه‌گذاری کند با هم رقابت کنند. اما اگر کسی نمی خواهد بیاید و سرمایه‌گذاری کند، نباید بتواند جلوی دیگران را بگیرد که بیایند و سرمایه گذاری کنند.
خانم هدلی گمبل: پس جنگ تجاری با چین چه تاثیری بر شما دارد؟
مسرور بارزانی: چینی‌ها در عراق و همچنین در کوردستان هستند. آنها در حال حاضر سرمایه‌گذاری می‌کنند و ما قانون سرمایه‌گذاری داریم. و هرکسی که قوانین ما را رعایت کند و بپذیرد می‌تواند در کوردستان سرمایه‌گذاری کند.
خانم هدلی گمبل: البته این بحثی بوده است که امارات متحده عربی و عربستان سعودی و قطر نیز با فشاری از سوی ایالات متحده برای عدم شراکت با چین در زمینه‌های مختلف و مثلا فناوری‌ها مواجه شده‌اند.
مسرور بارزانی: اگر منصف باشیم، آمریکایی‌ها یا کشورهای غربی ما را تحت فشار قرار نمی‌دهند تا سرمایه‌گذاری چینی را نداشته باشیم.
خانم هدلی گمبل: آیا دلسرد شده‌اند؟
مسرور بارزانی: خب، می‌دانید، واضح است که ما هر کسی را علاقه مند است که بیاید و خودش سرمایه‌گذاری کند، تشویق می کنیم، اما هیچ کس ما را مجبور نکرده است که اگر بخواهد در منطقه ما سرمایه‌گذاری کند، باید با چین رابطه نداشته باشیم.
خانم هدلی گمبل: با توجه به وضعیت کنونی امور جهانی، آیا فکر می‌کنید که این شرایط ایالات متحده را مجبور می‌کند در رویکرد خود عملگراتر عمل کند؟
مسرور بارزانی: خوب، من فکر می‌کنم باید این کار را انجام دهند، زیرا نگاه کنید، چینی‌ها در ایالات متحده سرمایه‌گذاری می‌کنند. چینی‌ها در اروپا سرمایه‌گذاری می‌کنند. چرا نتوانند در منطقه ما سرمایه‌گذاری کنند؟ این یک سوال است. درسته؟ بنابراین هر زمان که به این سوال پاسخ دادید، من به بقیه سوالات شما پاسخ خواهم داد.
خانم هادلی گمبل: کمی در مورد رابطه فعلی‌تان با ترکیه صحبت کنید. آیا این یک رابطه پیچیده است؟
مسرور بارزانی: روابط خوبی با ترکیه داریم. ما تجارت و روابط اقتصادی خوبی با ترکیه داریم. ما درک خوبی از وضعیت امنیتی در منطقه داریم. و ما همچنین از این واقعیت که ترکیه به دنبال راه‌های مختلف صلح‌آمیز برای حل مشکلات خود در منطقه است، دلخوش هستیم. بنابراین روابط ما با ترکیه را خوب و حتی خوبتر توصیف می‌کنم.
خانم هدلی گمبل: در مور روسیه چطور؟
مسرور بارزانی: با روسیه نیز روابط عادی داریم. ما شرکت‌های روسی داریم که در کوردستان فعالیت می‌کنند. ما روسنفت و گازپروم را داریم که در حال حاضر در اقلیم کوردستان و اروپا فعالیت می‌کنند.
خانم هدلی گمبل: پویایی منطقه‌ای در حال تغییر است و به ویژه در رابطه با سوریه. بدیهی است که طی چند ماه گذشته شاهد افزایش تعداد دیدارهای بشار اسد و شرکای وی در عربستان سعودی و امارات بوده‌ایم، مواردی که شاید چند سال پیش چنین اتفاقی نمی‌افتاد. و شاید آمریکا آنقدر با درگیری‌های دیگر در جهان و درگیری‌های منطقه گره خورده باشد که واقعا در این مورد توجه زیادی به خود نمی‌کند. به نظر شما، آیا ما شاهد ادغام مجدد سوریه، نه فقط در منطقه، بلکه در سطح جهانی هستیم؟
مسرور بارزانی: ببینید، وقتی در مورد سوریه صحبت می‌کنیم، باید مراقب باشیم که در مورد چه بخشی از سوریه صحبت می‌کنیم. هیچ دولتی وجود ندارد که تمام مناطق سوریه را کنترل کند. ما دولت سوریه را داریم، روسیه را داریم، ایران را داریم، ترکیه را داریم، آمریکا را داریم و نیروهای ائتلاف را داریم. بنابراین ما گروه‌های مختلفی داریم که بخش‌های مختلف کشور را کنترل می‌کنند. اما اگر منظور شما دولت دمشق است، می‌دانید که در طول سال‌ها، حداکثر فشار بر دولت وجود داشته است. همه خواستار سرنگونی رژیم بودند. و اکنون بار دیگر، باز شدن کانال‌ها با دولت و تلاش برای ادغام مجدد در اتحادیه عرب و همچنین جامعه بین‌المللی وجود دارد. من فکر می‌کنم بستگی به هزینه هر اقدامی دارد. اگر تصمیم، سرنگونی رژیم است، باید به هزینه آن و معنای واقعی آن برای بقیه منطقه و بقیه بازیگران نگاه کنید. و اگر ادغام دولت در جامعه بین‌المللی صلح بیشتری به ارمغان بیاورد، فکر می‌کنم این چیزی است که اکنون بسیاری از کشورها به آن نگاه می‌کنند.
خانم هدلی گمبل: برای مثال، اگر دولت ترامپ حداکثر فشار2.0 را اعمال کند، آیا معتقدید که بازگشت سوریه به نظام بین‌المللی تسریع می‌شود؟
مسرور بارزانی: درباره سوریه اطلاعی ندارم، اما معتقدم هر بازیگری باید تجدید نظر کند. می‌دانید اگر آنها بخواهند از روابط عادی با آمریکا و دیگر بازیگران منطقه بهره ببرند. شاید باید سیاست‌های فعلی خود را احیا کنند و سیاست جدیدی را اتخاذ کنند که قابل قبول است. من فکر می‌کنم که برای سوریه نیز چنین خواهد بود.
خانم هدلی گمبل: بله. در غرب روایتی وجود دارد که عراق گروگان است، بغداد گروگان ایران است. آیا این یک ارزیابی منصفانه است؟ اینکه عراق در گروگان ایران است؟
مسرور بارزانی: خب، این نظر شماست. اما، می‌دانید، تاثیر زیادی وجود دارد. ایران نفوذ زیادی در عراق دارد. این درست است. حالا این تصمیمی است که عراقی‌ها گرفته‌اند یا تصمیمی تحمیلی، فکر می‌کنم بهتر است این سوال را از بغداد بپرسید. آیا این چیزی است که آنها از آن راضی هستند یا نه؟ اما قطعا می‌دانیم که ایران همسایه مهمی برای عراق است و برای عراق عادی است که روابط عادی با ایران داشته باشد. اما سطح، نفوذ و ماهیت روابط بغداد و ایران را باید از آنها بپرسید.
خانم هدلی گمبل: در مورد سیاست داخلی چه شرایطی دارید؟ من در مورد پویایی منطقه صحبت می‌کنم. ما شاهد پیشرفت‌های عظیمی برای زنان در عربستان سعودی بوده‌ایم، چیزی که هرگز فکر نمی‌کردیم شاید شاهد آن باشیم. به عنوان مثال، زنان را دیده‌ایم که نقش مهمی در دولت امارات دارند. نیمی از مجلس زن هستند. و ما شاهد پیشرفت‌هایی برای زنان در اینجا در دولت شما نیز هستیم. اما به نظر می‌رسد که در بغداد، اوضاع واقعا به عقب برمی‌گردد و من در مورد احتمال ازدواج کودکان در سن 9 سالگی صحبت می‌کنم. بسیاری در جامعه بین‌المللی اکنون می‌گویند که این مساوی است با تجاوز به کودک. آیا این نگران کننده است؟
مسرور بارزانی: بله. عراق یکی از پیشرفته‌ترین کشورهای خاورمیانه در زمینه ارتقای حقوق زنان بود. متاسفانه در کشورهایی که فقر، بی‌عدالتی، بی‌سوادی در آنها گسترده است، عواملی بر حقوق زنان تاثیر می‌گذارد و متاسفانه در طول سال‌ها، عراق در بهترین شرایط خود نبوده است. ما دیدیم که بی‌سوادی زیاد است. تعداد زیادی از زنان در حال ترک تحصیل هستند. قطعا این روی رفتار جامعه و خود زنان، عدم اعتماد به نفس و عدم تمایل آنها در اجتماع تاثیر می‌گذارد. در کوردستان، فکر می‌کنم شرایط دیگری داریم. فرهنگ ما هم متفاوت است. اگر به تاریخ ما نگاه کنید، زنان همیشه آزادی بیشتری داشته‌اند و از حقوق بیشتری برخوردار بوده‌اند. و در طول این سال‌ها تلاش کرده‌ایم با ترویج حضور زنان در مجلس، قدرت بیشتری به آنها بدهیم. بسیاری از نمایندگان مجلس امروز زن هستند و بسیاری از وزرای کابینه زن هستند و بسیاری از مدیران زن هستند و بسیاری از زنان اکنون تاجر هستند، زنان بسیار موفقی هستند. بنابراین ما سعی می‌کنیم فرصت‌های برابر را ارائه دهیم. من در مورد حقوق زنان کمی حساس هستم زیرا فکر می‌کنم آنها باید حقوق برابر با مردان داشته باشند و شما باید راه را برای آنها هموار کنید.
خانم هدلی گمبل: این بدان معناست که شما مدافعی برای دستمزد برابر و کار مساوی هستید؟
مسرور بارزانی: بله.
خانم هدلی گمبل: هر بار؟
مسرور بارزانی: کاملا. بله.
خانم هدلی گمبل: آیا این چیزی است که شما در دولت خود اجرا می‌کنید؟
مسرور بارزانی: خب، کاملا. بله.
خانم هدلی گمبل: به نظر شما، چه چیزهایی می‌تواند در بخش خصوصی برای تشویق آن استفاده شود؟ در مورد زنان در هیئت مدیره‌ها صحبت می‌کنم.
مسرور بارزانی: ببینید، نیاز است و باید از حقوق همه محافظت شود. حالا زنان را فراموش کنیم، خوب؟ بیایید در مورد شهروندان، انسان‌ٰها صحبت کنیم. همه در کشور باید از حقوق مساوی برخوردار باشند. افرادی هستند که در بخش دولتی هستند، افرادی هستند که در بخش خصوصی هستند. یکی از دلایلی که بخش خصوصی در میهن ضعیف بوده است، این است که از بازنشستگی می‌ترسیدند. در بخش خصوصی قانونی برای کسی وجود نداشت که بعد از چند سال بازنشسته شوند و بعد از آن مستمری بگیرند. و اکنون قانونی را در کوردستان تصویب کرده‌ایم که بازنشستگی بخش خصوصی را نیز تضمین می‌کند. این امر بسیاری از مردم را تشویق می‌کند که به دنبال استخدام دولتی یا بخش دولتی نباشند، بلکه به بخش خصوصی توجه کنند. بنابراین، اگر فرصت‌های بیشتری برای آنها فراهم شود، اگر محیطی ایجاد شود که بخش خصوصی بتواند رشد کند، من معتقدم این امر به بسیاری از مسائل مبرمی که امروز با آن روبه‌رو هستیم، نه تنها در مورد زنان، بلکه در مورد کل اقتصاد نیز رسیدگی خواهد کرد.
خانم هدلی گمبل: به نظر شما، امروز بزرگترین تهدید وجودی برای این منطقه چیست؟
مسرور بارزانی: این یک سوال بسیار سخت است. فکر می‌کنم عدم اعتماد، من فکر می‌کنم تاریخ ثابت کرده است که وقتی جوامع به یکدیگر اعتماد ندارند، وقتی سیستم‌ها بر اساس ایده‌های تحمیلی ساخته شده‌اند، وقتی بازیگران قوی‌تر به دیگران دیکته می‌کنند و به دیگران بی‌احترامی می‌کنند، وقتی دموکراسی فقط به معنای حکومت اکثریت بدون توجه به حاکمیت اقلیت‌ها است، رسیدگی به آن دشوار است و ایجاد جامعه‌ای که در آن همه خوشحال باشند دشوار است. شما باید احساس تعلق داشته باشید، و برای اینکه به یک جامعه یا کشور تعلق داشته باشید، باید احساس کنید که برابر هستید. بنابراین عدم برابری، عدم اعتماد، به اعتقاد من، منشاء بسیاری از مشکلاتی است که ما داریم.
خانم هادلی گمبل: چگونه این عدم اعتماد را برطرف می‌کنید؟
مسرور بارزانی: آن را برعکس کنید. اعتماد ایجاد کنید و محیطی برابر فراهم کنید و عادل باشید. پس این دقیقا همان چیزی است که مورد نیاز است. و اگر بتوانیم اعتماد ایجاد کنیم و فرصت‌های برابر برای همه فراهم کنیم، فکر می‌کنم که از آن مراقبت می‌کنیم.
خانم هدلی گمبل: آیا هنوز معتقدید که ایالات متحده شریکی قابل اعتماد است؟
مسرور بارزانی: آمریکا؟ بله. ببینید، ایالات متحده فقط مربوط به یک شخص یا یک دولت نیست. ایالات متحده یک کشور موفق بر اساس ارزش‌های دموکراسی و اصول برابری و آزادی است. بنابراین، بله، اگر ایالات متحده مکانی نبود که بر پایه‌های درست ساخته شده بود، موفق نمی‌شد. و وقتی موسساتی دارید که این مبانی را تایید می‌کنند، باید به آن اعتماد کرد.
خانم هادلی گمبل: عالیجناب، بسیار متشکرم.
مسرور بارزانی: متشکرم. خیلی ممنون.
منبع: شبکە کردزبان کوردستان ٢٤
