چاودێرێکی سیاسی بۆزایەڵە لێکیدایەوە:نەخشەی هاوپەیمانی هەڵبژاردنەکان لە تورکیا

(0) / / گفتگو / زایەڵە تورکیا شوان جاف ئەردۆغان دەمیرتاش


Apr 13, 2023

قەبارەی فۆنت:

زایەڵە - شوان جاف  چاودێری سیاسی  بەزایەڵەی ڕاگەیاند،   کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانی تورکیا ڕایگەیاند، 26 پارت لیستی خۆیان بۆ بەشداریکردن لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی تورکیا پێشکەش کردووە کە لە ڕۆژی 14ی ئایاردا ئەنجام دەدرێت و لیستەکانی پارتی داد و گەشەپێدان، وەزیرەکانی حکومەتی ئێستا، کاندیدی چەند ویلایەتێک لەخۆدەگرن.

وتیشی: هەڵبژاردنەکانی ئێستا بۆ هاوپەیمانی دەوڵەت و پارتە ئۆپۆزسیۆنەکان گرینگە و ئەو لیستە پەرلەمانییانەی کە ڕادەست کران شاهیدی زۆر ناو و گۆڕانکاری بوون بە ئامانجی ڕکابەری و ڕاکێشانی دەنگدەران بەمەبەستی بەدەستهێنانی زۆرترین کورسی پەرلەمانی کە دەگاتە 600 کورسی.

لەبارەی دابەشکردنی کورسییەکان لە ویلایەتەکاندا ڕایگەیاند؛ لیژنەی باڵای هەڵبژاردنەکان نەخشەی دابەشکردنی کورسییەکان و ژمارەی ئةندامانى پەرلەمانی تورکیای بڵاوکردەوە، بەپێی دوایین ئاماری دابەشکردنی دانیشتوانی ئەو وڵاتە.لیژنەکە ئاماژەی بەوە کردووە کە چوار ویلایەت زیاتر لە 18 ئةنداميان هەڵدەبژێردرێت، بەپێی ئەو ژمارە سەرژمێریانەی کە لەلایەن دەسەڵاتی ئاماری تورکیاوە پەسەندکراون.بەپێی ئاماری لیژنەی باڵای هەڵبژاردنەکان، ئەو چوار ویلایەتەی کە زیاتر لە ١٨ کورسی پەرلەمانییان دەبێت بریتین لە (ئەستەنبوڵ، ئەنقەرە، ئیزمیر و بورسا).

پشکی ئەستەنبوڵ ٩٨ نوێنەرە، لە کاتێکدا ئەنقەرە ٣٦ نوێنەرە  و ئیزمیر ٢٨ نوێنەرە و بورسا ٢٠ نوێنەرە و ئەنتالیا ١٧ نوێنەرە و ئەدانا ١٥ نوێنەرە و کۆنیا ١٥ نوێنەرە، لە کاتێکدا باقی ویلایەتەکان لە نوێنەرێکەوە تا ١٤ نوێنەر.

وتیشی،  کۆی گشتی پشکی ئەو ویلایەتانەی کە بەهۆی بوومەلەرزەکەوە زیانیان بەرکەوتووە، کە ١١ ویلایەتە، ٩٦ کورسییە (١٥ ئەدەنە، ١٤ سانلیورفا، ١١ هاتای، ٤ عوسمانییە، ٢ کیلیس، ١٤ غازی عەنتەب، ٨ کەهرامانمارش، ٦ مەلاتیا، ٥ ئادیەمان، ١٢ دیاربەکر، 5 ئێلازیگ)ئایا هەڵبژاردنی سەرۆکایەتی تورکیا لە تورکیا دەچێتە خولی دووەم. ئەنجامی ڕاپرسییە نوێیەکانپێداچوونەوە بە دیارترین گۆڕانکارییەکان ونەخشەی هاوپەیمانییەکانی  ٨١ پارێزگا لە دەوڵەتی تورکیا دەکات.هاوپەیمانی گشتی. وەزیرەکان لە سەرووی لیستەکانەوەن لیستەکانی پارتی داد و گەشەپێدان پێکهاتوون لە پێکهاتەیەک لە پێنج کەسی خاوەن پێداویستی تایبەت، لە کاتێکدا تەمەنی بچوکترین کاندید 18 ساڵە و بەتەمەنترینیان 73 ساڵە. لە کاتێکدا ژمارەی نێرەکانی ناو لیستەکە ٤٨٧ کەس بووە، لە کاتێکدا ژمارەی مێینە ١١٣ کەس بووە.لیستە پەرلەمانییەکان لە کۆی ١٧ وەزیر لە حکومەتی تورکیا ١٥ وەزیریان لەخۆگرتبوو، هەروەها ئاماژە بەوە دەکەن کە سولەیمان سۆیلو وەزیری ناوخۆ لە بازنەی دووەمی ئەستەنبوڵ لە لوتکەی لیستەکەدایە، فوئاد ئۆکتای جێگری سەرۆک کۆماری تورکیاش لە پلەی یەکەمی لیستەکەدایە لە ئەنقەرەی سێیەم بازنەی هەڵبژاردن، و وەزیری ژینگە و گەشەپێدانی شارەکان موراد کۆروم لە لوتکەی لیستەکەدایە لە قەزای یەکەمی ئەستەنبوڵ.ویداد بیلگین، وەزیری کار و ئاسایشی کۆمەڵایەتی لە قەزای دووەمی ئەنقەرە، لە پلەی یەکەمی لیستەکەدا هات، مەولود چاوشئۆغڵو وەزیری دەرەوە لە ئەنتاڵیا، وەزیری پیشەسازی و تەکنەلۆجیا مستەفا وارانک لە قەزای دووەمی بورسا، وەزیری وزە و سروشتی سەرچاوەکان فاتیح دۆنمەز لە ئەسکیشەهیر، و وەزیری لاوان و وەرزش مەهمەت قەساب ئۆغڵو لە قەزاکە.دووەم ئیزمیر.سەبارەت بە وەزیری بەرگری هولوسی ئاکار، ئەو لە لوتکەی لیستەکەی قەیسەریدایە، وەزیری خێزان و خزمەتگوزاری کۆمەڵایەتی دێریا دانێک لە عوسمانییە، وەزیری داد بەکر بۆزداگ لە سانلیورفا، وەزیری گەنجینەی و دارایی نورەتین نەباتای لە مارچین، وە وەزیری دارایی وەحید کرێشچی کشتوکاڵ و دارستان لە کەهرامانماڕەش، و وەزیری پەروەردە مەحمود عوزێر لە ئۆرۆ، وەزیری بازرگانی مێهمەت موش لە سامسونە، عادل قەرەیسماعیل ئۆغڵو وەزیری گواستنەوە و ژێرخان لە ترابزۆن.

ڕونیشیکردەوە، لە لیستەکەدا فاروق ئەچلیک وەزیری پێشووی ئاسایشی کۆمەڵایەتی لە ویلایەتی ئارتڤین و عەبدولحەمید گول وەزیری پێشووی داد بۆ ویلایەتی ترابزۆن لەخۆدەگرێت.لیستە پەرلەمانییەکان فەخرەدین کۆجا وەزیری تەندروستی و محەمەد ئەرسۆی وەزیری ڕۆشنبیری و گەشتوگوزاریان تێدا نەبووە، ئەمەش لەکاتێکدایە کە باس لە داوای لێخۆشبوونیان لەوە دەکرێت.ناوە دیارەکانی جیهانی هونەر و وەرزش

ڕەحمی دۆغان، پارێزگاری هاتای کە بوومەلەرزەیەکی وێرانکەری لێکەوتەوە و بەرپرسی تەندروستی هەمان ویلایەت، مستەفا حەمۆپلات، بێبەش بوون.ئەو لیستانە بەشداریی پەرلەمانتاری ناسراو محەمەد عەلی شەلابی دەردەخەن، کە بەم دواییە دوای دەستلەکارکێشانەوەی لە پارتی "گەلی کۆماری" و "ئەلبەلاد" ڕووی لە پارتی داد و گەشەپێدان کرد، بۆ بازنەی دووەمی ئیزمیر.لیستەکانی پارتی داد و گەشەپێدان کەسایەتی ناسراوی جیهانی ڕاگەیاندن و وەرزش و هونەری لەخۆگرتبوو، دیارترینیان:  ڕۆژنامەنووسی بەناوبانگ هەڵکی جەڤیزۆغڵو لە ناحیەی یەکەمی ئەستەنبوڵ، ڕۆژنامەنووس شەبنیم بورسلی لە ناحیەی یەکەمی ئیزمیر، ئەو... شرۆڤەکاری تەلەفزیۆنی مەهمەت شاهین لە کەهرامانمەڕەش، و ڕۆژنامەنووس حەلیمە کۆکشی لە قەزای سێی ئیستەنبوڵ.لە جیهانی وەرزشەوە، لیستەکان بریتی بوون لە مەلەوانی تورک ئوموت ئارمان سونای لە ناحیەی یەکەمی ئەستەنبوڵ، و ناوبژیوانی وەرزشی تورکیا قودسی موفتی ئۆغڵو لە ویلایەتی ئەنتاڵیا.وە لە دونیای هونەرەوە ناوی گۆرانیبێژ و مۆسیقاژەنی ناسراوی تورک یوگال ئارزێن لە قەزای سێی ئەستەنبوڵ سەریهەڵدا و بە ناوی دەوڵەتی مانیسا ئەکتەری بەناوبانگ بەهادیر یەنی شەهریلۆئۆغڵو بەناوبانگ لە کۆمەڵگەی عەرەبی وەک... "تەحسین پاشا"، کە بەشداری زنجیرەی سوڵتان عەبدولحەمیدی دووەمی کردووە.لە لیستەکەدا شاجوانی بەناوبانگی پێشووی تورکیا، سەیدا ساریباش، خەڵکی پارێزگای ئایدن بوو.قەسابی بانیاس لە سوریا پشتیوانی لە کلیچدارئۆغڵو دەکات لە هەڵبژاردنەکانی تورکیاداژنێکی تەمەن ١٨ ساڵ. منداڵی کەسایەتییە دیارەکان.. و دایکی گەنجێکی ڕفێنراوئەو لیستانە بریتی بوون لە ژنە گەنجەکەی تەمەن ١٨ ساڵ بە ناوی نیسا ئالپ تەکین بۆ قەزای یەکەمی ئیزمیر، هاوکات تەمەنی بەتەمەنترین کاندیدی ناو لیستەکانی حزبەکە تەمەنی ٧٣ ساڵ بووە، هەروەها ئەو نوێنەری شامیل ئایرەمە بۆ سێیەم قەزای ئەستەنبوڵ .لە نێو ئەو لیستانەدا ڕۆژنامەنووسی گەنج عوسمان گۆکچەک بۆ قەزای دووەمی ئەنقەرە کە کوڕی سەرۆکی پێشووی شارەوانی ئەنقەرە، مێلیح گۆکچەک و پەرلەمانتار موجاهید ئارینچ بۆ ویلایەتی مانیسا، کوڕی دامەزرێنەری دیاری داد و. پارتی گەشەپێدان، بولێنت ئارینک. وە جێگری پێشووی سەرۆکوەزیران، تۆگرول تورکش، لە قەزای یەکەمی ئەنقەرەیە، و کوڕی دامەزرێنەری ناسیۆنالیزم لە تورکیا، ئەلب ئەرسلان تورکشە.ئیمامی پێشووی مزگەوتی گەورەی دیاربەکر، شێخ محمد سەعید یەز، لە لیستی پارێزگای دیاربەکر کاندید کرا.لە دیاربەکر ناوی عائیشە گوڵ بێچەر،یەکێک لەو دایکانەى لە لایەن پەکەکەوە منداڵەکانی ڕفێندراوە.کەسایەتییە دیارەکان دەگەڕێنەوە پەرلەمان. و ئەوانی تریش لە دەرەوەی ئەو پەرلەمانەلیستە پەرلەمانییەکان شایەتحاڵی ئامادەنەبوونی کەسایەتییە دیارەکانی وەک بنالی یڵدرم، سەرۆکوەزیرانی پێشووی تورکیا، حەیاتی یەزیگی، جێگری سەرۆکی پارتی داد و گەشەپێدان، عەلی ئیحسان یاوز، بەرپرسی مەلەفی هەڵبژاردنەکان و سەرکردەی دیاری هەمزە داگ بوون.لیستەکان شایەتحاڵی ئامادەنەبوونی مستەفا شانتوب سەرۆکی ئێستای پەرلەمان و سەرۆکی بلۆکی پەرلەمانی پارتی داد و گەشەپێدان و جێگرەکەی عیسمەت یڵماز و بولەنت توران لەگەڵ ئەو جێگرانە بوون کە لە سێ خولی پەرلەمانیدا بەشداری پەرلەمانیان کردووە.لە لیستەکاندا یاریدەدەرانی سەرۆکی پارتی داد و گەشەپێدان و ئۆمەر ئەچلیک وتەبێژی پارتەکە بۆ ویلایەتی ئەدەنە و مستەفا شەن بۆ ویلایەتی ترابزۆن پێکهاتبوون. و نوعمان کورتولموس بۆ قەزای ٣ی ئەستەنبوڵ.

هێمای بەوەشکرد، سەرکردەکانی پارتەکانی چەپی دیموکراسی و هودا بار لە لیستی دادپەروەری و گەشەپێدان.

لیستەکان بریتی بوون لە بەشداری چوار کەسایەتی حیزبی کوردی هودا باربە سەرۆکایەتی زەکەریا یاپجی ئۆغڵو سەرۆکی پارتەکە بۆ بازنەی سێیەمی ئەستەنبوڵ و بەرپرسی پارتەکە لە دیاربەکر فاروق دینچ بۆ ویلایەتی مارچین.لە لیستەکاندا سێ کەسایەتی پارتی چەپی دیموکراتی بە سەرۆکایەتی ئۆندەر ئاکساکال سەرۆکی پارتی چەپی دێموکرات پێکهاتبوو کە نوێنەرایەتی قەزای دووەمی ئەستەنبوڵ دەکەن. وە جێگرەکەی، حەسەن ئێرسێلبی، بۆ قەزای یەکەمی ئەنقەرە.ئەی پارتەکانی تری هاوپەیمانی.پارتەکانی "بزووتنەوەی نیشتمانی، یەکێتی گەورە و خۆشگوزەرانی نوێ پێیان باش بوو بە دروشمی خۆیان لە دەوڵەتانی تورکیا بەشداری هەڵبژاردنی پەرلەمانی بکەن.سەرکردەکانی پارتی یەکێتی گەورە مستەفا دێستێچی و پارتی نوێی خۆشگوزەرانی فاتیح ئەرباکان لە بازنەی یەکەمی ئەستەنبوڵ لە سەرووی لیستە پارتەکانیانەوە هاتنە پێشەوە.ناوی هونەرمەند و مۆسیقاژەنی ناسراوی تورکیا، داود گولەئۆغڵو، لە لیستەکانی پارتی نوێی خۆشگوزەرانی لە بازنەی یەکەمی ئەستەنبوڵدا دەرکەوت.سەبارەت بە پارتی بزووتنەوەی ناسیۆنالیستیش، بە لیستی تایبەتی خۆی لە 81 ویلایەتدا بەشداری هەڵبژاردنەکان دەکات و سەرکردەکەی دەڤلێت باخچەلی لە سەرووی لیستی پارتەکەی لە عوسمانییە خۆی کاندید کرد.لە کاتێکدا لیستە پەرلەمانییەکان لە کۆی ٤٨ ئەندامەکەى ئێستا لە پەرلەمان ٤٣ ئەندام لەخۆدەگرن، پێنج ئەندامى تێدا نەبووە.ناوی ئەکتەری ناسراوی تورکیا ئۆزلەم بالجی لە سەرووی لیستی پارتی بزووتنەوەی نیشتمانی لە ویلایەتی موگلە دەرکەوت.چارەنووسی هاوپەیمانی ئۆپۆزسیۆنی تورکیا دوای هەڵبژاردن چییە؟.. سیناریۆی ئەگەری

ئەی هاوپەیمانی شەش مێز،بارەگای پارتی گەلی کۆماری شایەتی ناکۆکی توندی بەخۆیەوە بینی، ئەمەش بووە هۆی دواخستنی کۆبوونەوەکەی پەیوەست بە لیستە پەرلەمانییەکان چەند جارێک، پێش ئەوەی پەسەند بکرێن و ڕادەستی لیژنەی باڵای هەڵبژاردنەکان بکرێنەوە.لیستی پارتی کۆماریخوازی گەل لە کۆی ١٧ ئەندامی دەستەی باڵای پارتەکە ١١ کاندید لەخۆدەگرێت، دیارترینیان فایک ئۆزتراک سەرۆکی پەرلەمان بۆ ویلایەتی تەکیرداغە.نامیک تان، باڵیۆزی پێشووی تورکیا لە ئەمەریکا لە بازنەی دووەمی ئەستەنبوڵ خۆی بۆ لوتکەی لیستی پارتی گەلی کۆماری کاندید کرد.جێگای سەرنجە، سەرۆکی کۆمەڵەی خاوەن هۆتێلەکان لە تورکیا، سورۆری چوراباتێر، لە سەرووی لیستەکانی پارتی کۆماریخوازی گەل لە ئەنتاڵیا هاتە پێشەوە.لیستی پارتی کۆماریخوازی گەل لە قەڵای خۆی، ئیزمیر، لەلایەن یاریدەدەری سەرۆکی پارتەکە، گۆکچا گۆکچەن، بۆ بازنەی دووەمی هەڵبژاردن سەرۆکایەتی دەکرێت. ئەو بازنەیە کە لە دوایین هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقدا بە سەرۆکایەتی کیلیچدارئۆغڵو بوو.پارتەکە ئەو کاندیدانەی لە لیستەکانی دوورخستەوە کە بوونەتە هۆی توڕەیی لە تورکیا بەهۆی ڕووداوی هەنگاو نان بۆ سەر "فەرشەکەی نوێژ" لەگەڵ کیلیچدارئۆغڵو کە دواتر داوای لێبوردنیشی لەسەر ئەوە کرد، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی کە گرنگی بەو بابەتە نادات.لیستەکانی جەهەپە بریتین لە: ١١٣ پارێزەر، ٢٨ پزیشک، ٥٣ ئەندازیار، ٢٥ مامۆستا، ١٨ خانەنشین، ١٦ دەرمانساز، ٥٥ بازرگان، ٨ ڕۆژنامەنووس، ٨ ئەکادیمی، ١٠ جووتیار، یەک مۆسیقاژەن، یەک موختار، یەک باڵیۆزی پێشوو، و دوو کرێکار.حیزب و کەسایەتییە حزبییەکان لەناو لیستەکانی "گەلی کۆماری"دا

لە نێو لیستەکانی پارتی گەلی کۆماریدا، کەسایەتییەکانی حزبە شەش حزبییەکانی سەر مێز، ئەوانیش "بەختەوەری"، "داهاتوو"، "دیڤا" و "پارتی دیموکرات" بەشدارن.ژمارەی ئەو کەسانەی لە چوار پارتە بچووکەکە بەشدارن لە لیستە پەرلەمانییەکانی پارتی گەلی کۆماریخواز، ٧٦ کەسە و ئەگەری زۆرە نزیکەی ٣٠ کەسیان کورسییەک لە پەرلەمان بەدەستبهێنن.پارتی بەختەوەری بە ٢٤ ناو لەناو "گەلی کۆماری"، "دیڤا" بە ٢٥ کاندید، "داهاتوو" بە ١٩ ناو، پارتی دیموکراتیش بە تەنیا سێ ناو بەشداری دەکات.جێگای سەرنجە، وەزیری پێشووی داد، سەعدوڵڵا ئەرگین، کە یاریدەدەری سەرۆکی پارتی "دەڤا"یە، لە نێو ناوی کاندیدکراوەکانی لیستی پارتی کۆماریخوازی گەل لە قەزای یەکەمی ئەنقەرەدایە.بەگوێرەی حیساباتەکان، ڕەنگە هەڵبژاردنی پەرلەمان ببێتە هۆی سەرکەوتنی ١١ کاندید لە "دیڤا"، "١١ لە" خۆشبەختی"، ٨ کاندید لە "داهاتوو" و یەکێک لە "پارتی دیموکرات".پارتی باش بەشداری لە لیستەکانی پارتی گەلی کۆماریخوازدا دەکات و پێنج کاندیدیان هەیە کە یاریزانی تایکواندۆی تورک و ئیرەم یامان پاڵەوانی دووجاری جیهانییە بۆ قەزای دووەمی ئەنقەرە.مستەفا ساریگول سەرۆکی پارتی گۆڕانی تورکیا، سەرۆکایەتی لیستی کاندیدەکانی "گەلی کۆماری" لە ویلایەتی ئەرزینجان دەکات.لیستە هاوبەشەکان لە نێوان "گەلی کۆماری" و "چاکەکان".

پارتەکانی "گەلی کۆماری" و "باشە" ڕێککەوتن لەسەر ئەوەی لە 16 ویلایەتدا بە لیستی هاوبەش لە هەڵبژاردنەکاندا خۆیان کاندید بکەن و لە 9 ویلایەتدا "گەلی کۆماری" پێشەنگی گرتووە و لە حەوت ویلایەتەکەی دیکەش پارتی باش پێشەنگی گرتووە.ئەو نۆ دەوڵەتەی کە پارتی جەید لە لیستی "گەلی کۆماری"دا هاتووە بریتین لە: ئادیامان، چۆروم، هەکاری، ئەرزینجان، ڕیزە، وان، باتمان، پارتین، دوزجە.ئەو حەوت ویلایەتەی کە پارتی گەلی کۆماری لە لیستی پارتی چاکدا هاتووە بریتین لە: گوموشانە، بیتلیس، ئاکسارەی، یۆزگات، بایبێرد، موش، و جانکیری.

ئاماژەی بەوەشکرد، توڕەیی لەناو جەهەپەداپارتی کۆماریخوازی گەل شایەتحاڵی ناکۆکی توند بوو لەسەر لیستە هەڵبژاردنەکان و ڕۆژنامەنووسی ناسراو ئیسماعیل سەیماز ڕایگەیاند کە دوای هەڵبژاردنەکان دوو پارت لە پەرلەمان دەبن کە ئەوانیش پارتی "دادپەروەری و گەشەپێدان" و پارتی داد و گەشەپێدانی پێشوو ، کە لە چوارچێوەی لیستەکانی "گەلی کۆماری"دا دەچێتە ناو هەڵبژاردنەکانەوە.سەبارەت بە ڕۆژنامەنووس حەسەن سیفری، ئاماژەی بەوەشکرد، کاردانەوەی توڕەیی لە هاتای بەتایبەت لە سەمەندەگ هەیە، کە لە هەموو شوێنێکەوە بیبیستیت، لە سەوزە فرۆشەکان و سەرتاشەکان و شەقام و چادرەکانەوە. بەپێچەوانەی ئەو سیستمەی کە هەیە، ئەمجارە هیچ کاندیدێک نییە و ئەوان ٤٠ ساڵە ئەندامی کۆنی پارتی گەلی کۆمارین و دەڵێن لە هەرێمدا هیچ دەنگێک نییە.ڕۆژنامەنووس فاتیح ئاڵتایلی، ڕایگەیاند، کاتێک لیستە هەڵبژاردنەکانی بینی پێکەنی، پارتی کۆماری گەل (جەهەپە) بووەتە ئاکەپەی مۆدێرن.کاندیدی حزبی باش

پارتی باش بڕیاریدا بە دروشمی خۆیەوە بچێتە پەرلەمانەوە، هەروەها هیچ لایەنێکی دیکەی لە لیستەکانیدا نەخستە ناو لیستەکانیەوە، وەک پارتی گەلی کۆماریخواز، بەڵام لە چوارچێوەی ڕێککەوتنەکەی لەگەڵ هاوپەیمانەکەی، لیستی پەرلەمانی لە نۆ هەرێمدا پێشکەش ناکات.پارتی چاک لە کۆی ٣٦ ئەندامەکەى ئێستا لە پەرلەمان، ٢٥ئەندامەکەى لە لیستە نوێیەکانی دەرکرد و ئەکشنەر ناوی خۆی لەسەریان دانەناوە،لایەنە باشەکە لە لیستەکانیدا یاریزانی پێشووی هەڵبژاردەی تۆپی پێی تورکیا، گۆخان زان، خەڵکی ویلایەتی هاتایە، هەروەها ڕاهێنەری تۆپی پێ و یاریزانی پێشوو، ئۆناڵ کەرەمان، لە سەرووی لیستەکەدا لە ویلایەتی کۆنیا.هەرچەندە براکەی لە لیستەکانی پارتی داد و گەشەپێدان لە ئەنقەرە خۆی کاندید کرد، بەڵام ئایۆشا تورکێش کچی ئالپ ئەرسلان تورکش خۆی بۆ پارتی جەید لە ویلایەتی ئەدەنە کاندید کرد.14 کەس لە لیستەکانی پەرلەمان کاندید کران، لە مەکتەبی حزبی ئەلجەید کە 18 کەسی تێدایە.لیستی کاندیدەکان بریتین لە ئەحمەد شەرەف فەقی بابا، وەزیری پێشووی کشتوکاڵ و ئاژەڵداری، کە دەستی لە پارتی داد و گەشەپێدان کێشایەوە، پەیوەندی بە پارتی چاکەوە کرد، هەروەها لە قەزای دووی ئەنقەرەدا پلەی دووەمی پاڵێوراو بوو.جێگر و پزیشکی پێشووی سەرۆک ئەردۆغان، تارخان گۆمێز، کە دەستی لە پارتی داد و گەشەپێدان کێشایەوە و پەیوەندی بە پارتی چاکەوە کرد و بوو بە ڕاوێژکاری ئەکشنار، خۆی بۆ ویلایەتی بالیکێسیر کاندید کرد.ئیدریس ناعیم شاهین، وەزیری پێشووی ناوخۆی تورکیا (کە دەستی لە پارتی داد و گەشەپێدان کێشایەوە) لە سەرووی لیستی پارتی باش لە ویلایەتی ئۆردو خۆی کاندید دەکات.لیستی پارتەکە لە ویلایەتی تەکیرداغ بە سەرۆکایەتی ڕۆژنامەنووسی ڕۆژنامەی "یەنی شاگ"، سەلجان تاشچی حەمیسۆئۆغڵو.پارتی دیموکراتی گەلان لە لیستەکانی "چەپی سەوز"دایە.

پارتی دیموکراتی گەلانی کورد کە هەڕەشەی داخستنی لەسەرە، بڕیاریدا لەسەر لیستەکانی پارتی "چەپی سەوز" بچێتە پەرلەمانەوە.هاوسەرۆکانی پارتی دیموکراتی گەلان، مێدحەت شنگال لە ویلایەتی سانلیورفا، و پێرڤین بوڵدان لە ویلایەتی وان کاندید کران.لیستە حزبییەکان لە ویلایەتی ئیستەنبوڵ بریتی بوون لە ئەکتەری ناسراوی تورک کەرەم فیرتینە کە بەشداری زنجیرە بەناوبانگەکەی دۆڵی گورگەکانی کردبوو.

نەورۆز ئەوساڵ، پارێزەری دامەزرێنەری زیندانیکراوی ڕێکخراوی زەحمەتکێشانی کوردستان عەبدوڵڵا ئۆجالان وڕۆژنامەنووسی ناسراو عائیشە قول دۆغان، بەشداری لە لیستە پەرلەمانییەکانی ویلایەتی سیرناخ دەکەن.خوێندنەوەیەک بۆ لیستە پەرلەمانییەکان. پێشبڕکێیەک بۆ ڕاکێشانی دەنگدەری کۆنەپەرست

هه موو لیسته کانی پارت و هاوپه یمانییه کان که سایه تییه کان له خۆ ده گرن که بۆ یه که مجار به شداری هه ڵبژاردنه کانیان کردووه ، که سانی ئه ندامی په ڕله مان بوون، هه ڕوه ها منداڵی ئه و که سایه تیانه ی له هه شتاکان و نۆدده کاندا به شداری دنیای سیاسه تیان کردووه .

نووسەر موحەڕەم ساریکایا، لە ڕاپۆرتێکدا لەسەر ڕۆژنامەی "خەبەر تورک"، ڕایگەیاندووە، ئەوەی جێی سەرنجە، کاندیدکردنی سیاسەتمەدارانی "ڕاستی ناوەڕاست" و وەزیرەکانی پێشووە، لە لیستی پارتەکانی "دادپەروەری و گەشەپێدان" و "باشە".ڕۆژنامەنووسان لە لیستە حزبەکاندا جێگەیان داگیرکرد و لە هەڵبژاردنەکانیشدا کە لە ساڵی ٢٠١٨دا ئەنجامدرا، تەنها ٣١ ڕۆژنامەنووس هەبوون، بەڵام ئێستا پارتی گەلی کۆماری لە نێو لیستەکانیدا ١٠ ڕۆژنامەنووس کاندید دەکات، دواتریش "دادپەروەری و گەشەپێدان" لە پلەی دووەمدایە ، و سێیەمیان پارتی چاکە.پارتەکانی "گەلی کۆماری" و "باشە" نەیانتوانی ڕێککەوتنێک بکەن بۆ پێکهێنانی لیستێکی هاوبەش لەنێوانیاندا لە ناوچەی دیاربەکر کە زۆرینەی کوردە، وەک ساریکایا باسی دەکات.لە چاوخشاندنێکی گشتگیردا لە لیستەکانی هاوپەیمانی نەتەوەدا، دەردەکەوێت کە پارتی گەلی کۆماریخواز لە ناوهێنانی کاندیدەکان لە "ڕاستی ناوەڕاست"ەوە بۆ لیستە پەرلەمانییەکانی، سوودێکی بەدەستهێناوە.هەمان شت بۆ پارتی داد وگەشەپێدانیش دەگونجێت، کە لە لیستە هەڵبژاردنەکانیدا جێگەی بە پارتەکانی "هودا بار" و "چەپی دیموکرات" بەخشی.

کامەران کەریم