مامۆستایه‌كی زانكۆ پێی وایه‌، په‌یوه‌ندی فه‌رهه‌نگی و كلتوری ئێران  كاردانه‌وه‌ی له‌سه‌ر كوردستانه، ئێمه‌ خۆش به‌ختانه‌ كه‌وتوینه‌ته‌ ژێركاریگه‌ری ده‌وڵه‌تی دراوسێی ئێران نه‌كه‌وتوینه‌ته‌ ژێركاریگه‌ری وڵاتی عێراق .
د. هێمن كه‌ریم، مامۆستای زانكۆ له ‌وتووێژی له‌گه‌ڵ په‌یامنێری  زایه‌ڵه‌ ڕایگه‌یاند، په‌یوه‌ندی  فه‌رهه‌نگی و ڕۆشنبیری و كلتوری ئێران كاردانه‌وه‌ی له‌سه‌ر كوردستانه‌، بۆیه‌ كلتور و فه‌رهه‌نگی ئێران زۆر جیاوازه‌ له‌گه‌ڵ وڵاتانی دراوسێ به‌تایبه‌تی له‌ ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست دا. به‌بۆچونی من كه ‌دیدی منه‌ فه‌رهه‌نگ و ڕۆشنبیری و كلتوری ئێران كاریگه‌ری ڕاسته‌وخۆی هه‌یه‌ له‌سه‌ر دانیشتوانی هه‌رێمی  كوردستان، ئێمه‌ خۆش به‌ختانه‌ كه‌وتوینه‌ته‌ ژێركاریگه‌ری ده‌وڵه‌تی دراوسێمان كه‌ده‌وڵه‌تی ئێرانه، خۆشبه‌ختانه‌ نه‌كه‌وتوینه‌ته‌ ژێركاریگه‌ری وڵاتی خۆمان واته‌ وڵاتی عێراق یان وڵاتانی وه‌ك عه‌ره‌ب یاخود فه‌رهه‌نگی توركیا بۆیه‌ فه‌رهه‌نگی ئێران زۆر جیاوازه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌وان .
وتیشی، ئه‌و فه‌رهه‌نگ و كلتور و ڕۆشنبیری و ڕۆشن فكره‌ی كه ‌له‌ بواری ئه‌ده‌ب و زمان و كلتور و نه‌ته‌وه‌ هه‌مانه‌ ڕاسته‌وخۆ كه‌وتوینه‌ته‌ ژێركاریگه‌ری ئێرانه‌وه‌، ئه‌گه‌ر سه‌یری زمان و كلتورئه‌ده‌بی  كوردی بكه‌ین ئه‌ده‌بی كۆن بۆ نمونه‌ كلاسیك هه‌ر له‌ دێر زه‌مانه‌وه‌ له ‌ژێركاریگه‌ری زمان و ئه‌ده‌بی فارسدا بوین. زمان و ئه‌ده‌ب له‌چی پێكدێت له ‌فه‌رهه‌نگ و هونه‌ر  هونه‌ر ڕه‌نگدانه‌وه‌ی  فه‌رهه‌نگه‌، فه‌رهه‌نگ ڕه‌نگدانه‌وه‌ی ئه‌ده‌ب و زمانه‌ بۆ نمونه‌ هه‌ر له‌بواری میوزیك و شیعر و هونه‌ر یان  فه‌رهه‌نگ زمانی كۆمه‌ڵایه‌تی ژیان هه‌تا هێنانه‌ دونیای نه‌وه‌كانیشمان واته‌ كاروباری ڕۆژانه‌ی ژیانمان وه‌هه‌تا له‌ هێنانه‌ نه‌وه‌كانیشمان به‌تایبه‌تی له‌م ساڵانه‌ی دوایدا له‌دوای ساڵانی 2000 كانه‌وه‌  به‌ته‌واوه‌تی ڕانگی داوه‌ته‌وه‌ له‌سه‌رمان .
ڕونیشكرده‌وه، ئه‌و زمانی ڕێز و خۆشه‌ویستی و  نه‌ته‌وه‌ په‌رستیه‌ی كه ‌له‌ ئێرانه‌وه‌ هه‌بوو كاریگه‌ری هه‌بووه‌ له‌سه‌ر ده‌وروبه‌ری ئێمه‌ و فه‌رهه‌نگ و هونه‌ر له‌ وڵاتێكدا په‌یوه‌ندیه‌كی نزیكی و باشی بۆ كۆمه‌ڵگاوه‌ هه‌یه، به‌تایبه‌تی له‌ ئێران مه‌به‌ستم ئه‌وه‌یه‌  فه‌رهه‌نگ و هونه‌ر و ‌یان هونه‌ر وه‌ك فه‌رهه‌نگ په‌یوه‌ندی باشی به‌ كۆمه‌ڵگاوه‌ هه‌یه‌ هه‌روه‌ها فه‌رهه‌نگ و هونه‌ر دوو وشه‌ی جیاوازن و وه‌ك دراوێكی  دوو دیو وایه‌ واته‌ ته‌واوكه‌ری  یه‌كتریشن  سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی  دوو وشه‌ی جیاوازن، به‌ڵام ته‌واوكه‌ری یه‌كترین، كه‌ڵچه‌ پیرۆزه‌ی  ئێران ئه‌وه‌یه‌ كه‌ڵچه‌ مه‌به‌ستمان نه‌ته‌وه‌یه‌ كه‌ڵچه‌ پیرۆزه‌ی ئێران ئه‌وه‌یه‌ رێز له‌ هه‌موو شتێك ده‌گرن به‌تایبه‌ت له ‌پله‌ و مه‌قامی كه‌سایه‌تیه‌كانیشدا ئه‌وان ڕێزیان له‌ به‌رامبه‌ره‌كانیان گرتووه‌، ئه‌مه‌ فه‌رهه‌نگ فێری كردوون ئه‌مه‌ هونه‌ر و كلتور فێری كردوون ڕێزیان له ‌كه‌سایه‌تیه‌كانیشیان گرتووه‌ جیان له‌گه‌ڵ وڵاتیانی ئێمه‌ بۆ نمونه‌ هه‌ر له‌بانگ كردنی ئیش و كاری ڕۆژانه‌ بۆنمونه‌ ده‌ڵێن  ئاغای موهه‌ندیس واته‌ كاكی ئه‌ندازیار كاكی  پزیشك كاكی شۆفێر كاكی نوسه‌ر كاكی میكانیك كاكی فیته‌ر .
ئه‌و مامۆستایه‌ی زانكۆ ئه‌وه‌شی خسته‌ڕوو، ئه‌م فه‌رهه‌نگ فێری كردوون كه ‌رێز له‌  تاكی نوسه‌ره‌كان  بگرن ریز له‌و كه‌سانه‌ بگرن، ئه‌م فه‌رهه‌نگه‌ كاریگه‌ری كردۆته‌ سه‌ر ولاتێكی  وه‌ك ئێمه‌ بۆ نمونه‌ له‌م ساڵانه‌ی دوایی كه‌وتوینه‌ته‌ ژێر كاریگه‌ریان بۆنمونه‌  هه‌رله‌ هێنانه‌ دی مناڵه‌وه‌ ئێمه‌ ئه‌گه‌ر سه‌یری نه‌وه‌كانمانی پێشومان بكه‌ین سه‌یری باوك و دایكی هه‌ریه‌كه‌مان بكه‌ین یه‌كی چه‌ند كور و چه‌ند كچێكی هه‌یه‌ به‌ڵام نه‌وه‌كانی ئه‌مڕۆ گه‌یشتونه‌ته‌ ئه‌و ئاسته‌ی ئه‌ڵێن مناڵێك كه‌مه‌ و دوان زیاده‌ ئه‌مه‌ سه‌د له‌سه‌ د كه‌وتوینه‌ته‌ ژێركاریگه‌ری ده‌وڵه‌تی ئێرانه‌وه‌ له‌ژێر كاریگه‌ری فه‌رهه‌نگی ئێرانداین زه‌ره‌رمان نه‌كردووه‌ ولاتێكی وه‌كو ئێران فه‌رهه‌نگ و كلتور و نه‌ته‌وه ‌و زمانێكی جوانی هه‌یه‌، زمانێكی جیاوازی هه‌یه‌ و ‌پاراستویانه به‌ موئه‌سه‌سه‌ ئه‌مانه‌یان  پاراستووه‌ به‌هیوای ئه‌وه‌ی ڕۆژێكیش بۆئێمه‌ بێت بۆبه‌ره‌وپیش چونی زمان و ئه‌ده‌ب و فه‌رهه‌نگ و ڕۆشنبیری كورد و  كوردستان .
سازدانی – كامه‌ران كه‌ریم