تلاش محمد شیاع السودانی برای معرفی عراق به‌عنوان یکی از تأمین کنندگان گاز اروپا / هیثم الخزعلی

زایلە - همه دنبال کنندگان بازارهای بین المللی انرژی به‌خوبی می‌دانند که روسیه 40 درصد و نروژ 20 درصد از گاز طبیعی موردنیاز اروپا را تأمین می‌کنند.

جنگ روسیه و اوکراین با توجه به کاهش چشمگیر عرضه گاز از طرف مسکو، به یک مشکل بزرگ در روند ارائه گاز به بازارهای اروپا منجر شد. این امر باعث شد تا اروپایی‌ها برای به دست آوردن گاز به نروژ و ایالات‌متحده متوسل شوند که البته افزایش دیوانه‌وار هزینه‌ها را در پی داشت.

در این راستا هیثم الخزعلی نویسنده و تحلیلگر سیاسی عراقی در یادداشتی برای وب‌سایت بغداد الیوم نوشت: مشکل این است که گاز ایالات‌متحده ابتدا در ایستگاه‌های ساحلی این کشور به‌صورت مایع ذخیره و سپس به اروپا ارسال می‌شود. اروپا نیز به‌نوبه خود ایستگاه‌هایی را در  حاشیه سواحل برای بازگرداندن آن به حالت گاز اختصاص داده که این باعث افزایش هزینه‌ها و در نتیجه افزایش بهای گاز می‌شود.

اروپایی‌ها تلاش کردند تا راه‌حلی برای این مشکل بیابند. فرانسه و 14 کشور اروپایی دیگر پیشنهاد کردند که سقفی برای قیمت گاز تعیین شود اما نروژ به دلیل فعالیت با سیستم سرمایه‌داری و تولیدکنندگانی که در شرکت‌های خصوصی این کشور حضور دارند، از این امر سر باز زد.

آلمان برای کنترل هزینه‌ها پیشنهاد داد که بازار گاز از طریق توافق با واردکنندگان آسیایی تنظیم شود، اما این طرح نیز با توجه به تقاضای سرسام‌آور جهانی برای گاز به موفقیت نرسید.

اینجا بود که السودانی برای ارائه طرحی در راستای برطرف کردن نیاز اروپایی‌ها به اروپا سفر کرد. پیشنهاد شگفت‌انگیز او این بود که اروپایی‌ها روی گاز طبیعی و همراه عراق سرمایه‌گذاری کنند. این بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری دولت عراق روی ورود به بازارهای گاز جهانی در یک بازه زمانی بی‌سابقه بود.

محمد شیاع السودانی در جریان سفر به اروپا به دعوت فرانسه، به گرمی از سوی امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه مورد استقبال قرار گرفت. دو طرف بزرگ‌ترین توافقنامه میان دو کشور شامل 54 ماده و 63 بند را به امضا رساندند که بخش مهمی از آن به سرمایه‌گذاری روی گاز طبیعی و همراه و توسعه زیرساخت‌های بخش انرژی اختصاص یافت.

پس‌ازآن، آلمان از السودانی دعوت کرد که به برلین سفر کند که این امر نشان می‌دهد عراق در برهه کنونی تا چه اندازه برای اروپایی‌ها مهم است.

این سفر به امضای چندین قرارداد اقتصادی با شرکت‌های آلمانی به‌ویژه زیمنس در زمینه انرژی و سرمایه‌گذاری روی گاز طبیعی و همراه منجر شد.

به‌علاوه اشتیاق اروپایی و بین‌المللی برای دیدار با السودانی در اقامتگاهش در مونیخ در زمان شرکت در اجلاس امنیتی مونیخ، تمایل شدید کشورهای مختلف برای سرمایه‌گذاری در عراق را نشان داد. در آن زمان بیش از 26 نخست‌وزیر، رئیس‌جمهوری، وزیر یا شخصیت بین المللی ظرف مدت 24 ساعت با السودانی دیدار کردند.

هدف دولت السودانی ورود عراق به بازارهای جهانی گاز به‌عنوان تولیدکننده و صادرکننده بود که در برنامه دولت گنجانده و ابلاغ شد.

دولت عراق در چند مرحله راه را برای این امر راهبُردی هموار کرد:

– در تاریخ 24 نوامبر 2022، محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق جلسه‌ای با مدیرعامل شرکت توتال فرانسه با محوریت پروژه توسعه گاز به‌صورت یکپارچه برگزار کرد. وی در این جلسه بر توسعه سرمایه‌گذاری روی گاز به‌ویژه در پروژه گاز مشعل در مناطق جنوبی عراق با ظرفیت 600 مترمکعب و همچنین پروژه توسعه میدان ارطاوی تأکید کرد.

– السودانی در دیدار با سفیر آلمان در تاریخ 12 دسامبر 2022 بر ایجاد مشارکت بلندمدت با آلمان در زمینه سرمایه‌گذاری روی انرژی و گاز مایع تأکید کرد.

– وی در جریان سفر به آلمان در تاریخ 12 ژانویه 2023 از شرکت‌های آلمانی برای سرمایه‌گذاری در زمینه‌های انرژی، گاز طبیعی و گاز همراه در عراق دعوت کرد.

– عراق در تاریخ 23 ژانویه 2023 تفاهم‌نامه‌ای با شرکت زیمنس آلمان امضا کرد. این یادداشت تفاهم، شامل این می‌شود که زیمنس یک مطالعه یکپارچه در مورد چگونگی بهره‌مندی از گاز همراه در راستای حمایت و افزایش تولید برق به عراق ارائه کند.

– در جریان دور پنجم گفت‌وگوها بررسی اهداف دولت عراق و نیازهای اروپا به گاز و همچنین انتخاب هوشمندانه زمان و مکان مناسب به امضای یک قرارداد میان دو طرف انجامید که به‌موجب آن عراق از یک‌چهارم میزان گاز وارداتی ظرف مدت 15 ماه بی‌نیاز می‌شود و با ادامه این روند، عراق تا 3 سال آینده دیگر به گاز وارداتی نیازی نخواهد داشت. این یک برهه زمانی بی‌سابقه است.

اما سؤال اینجا است که عراق چه زمانی برای تأمین گاز اروپا اقدام می‌کند؟