تلاش احزاب کرد برای زنده کردن دستاوردهای گذشته در انتخابات شوراهای استانی در کرکوک

زایلە - کردها پس‌ازآن که در جریان همه‌پرسی جدایی‌طلبی در سال 2017 و خروج بخش بزرگی از نیروهای امنیتی‌شان از کرکوک مرکز ثقل خود را در مناطق مورد مناقشه از دست دادند، اینبار درصدد هستند که در انتخابات شوراهای استانی که قرار است در اواخر سال جاری برگزار شود، دستاوردهای جدیدی را در استان کرکوک به دست بیاورند. احزاب کُرد حضور نیروهای امنیتی‌شان در کرکوک را نمادی از پیروزی‌های به‌دست‌آمده پس از سال 2003 تلقی می‌کردند.

وب‌سایت بغداد الیوم در گزارشی آورده: بنا بر اطلاعات به‌دست‌آمده، کردها در کرکوک برخلاف سایر قومیت‌ها، سهم بزرگی از آرای رأی‌دهندگان و همچنین برخی جایگاه‌های امنیتی و اداری داشتند که مهم‌ترین آن “استانداری” بود. اما این وضعیت پس از “عقب‌نشینی” نیروهای پیشمرگه از کرکوک در جریان رفراندوم جدایی‌طلبی در سال 2017 تغییر کرد. در آن زمان در راستای اجرای “طرح حاکمیت قانون” امور کرکوک مجدداً به دست دولت مرکزی و پرونده امنیتی این استان به دست نیروهای نظامی و امنیتی مرکزی سپرده شد.

پارلمان عراق در تاریخ 27 مارس گذشته قانون انتخابات جدید را به تصویب رساند که شامل انتخابات عمومی و انتخابات شوراهای استانی می‌شود. این اقدام درواقع به‌مثابه اصلاح قانون انتخابات سال 2018 بود.

به گفته ناظران مهم‌ترین چیزی که این قانون را متمایز می‌کند، توافق احزاب سیاسی بر سر برگزاری انتخابات شوراهای استانی در کرکوک است. انتخابات شوراهای استانی به دلیل مشکلات سیاسی میان قومیت‌های کرکوک مانند عرب‌ها، کردها، ترکمان‌ها و سایر قومیت‌ها از سال 2005 به این‌سو در این استان برگزار نشده بود.

کرکوک یک ویژگی بسیار مهم دارد و آن، اینکه این استان ازجمله مناطق مورد مناقشه میان بغداد و اربیل است که در اصل 140 قانون اساسی عراق آمده است. این شهر از نفت و بسیاری از ثروت‌های دیگر برخوردار است و همین امر باعث شده که بسیاری از نیروهای سیاسی داخلی و منطقه‌ای چشم طمع به آن داشته باشند.

کرکوک در برهه زمانی اخیر شاهد تحرکات گسترده احزاب کُرد بوده که در تلاش هستند همه کُردها را در این استان و مناطق مورد مناقشه به‌ویژه خانقین، جلولاء، السعدیه، مندلی، بلدروز در دیالی، طوز خورماتو در صلاح‌الدین، سهل نینوا، سنجار، قحطانیه، ربیعه و مناطق غربی دجله در استان نینوا زیر یک پرچم جمع کنند.
بر اساس قانون انتخابات شوراهای استانی علاوه بر کرسی سهمیه اقلیت‌ها و به‌طور مشخص‌تر آشوری‌ها، 15 کرسی به کرکوک اختصاص داده‌شده است.

رؤیای بازگشت و مخالفت‌ها
ریبین سلام عضو حزب دموکرات کردستان می‌گوید که این حزب با هدف جمع‌کردن کُردها در یک لیست واحد و جلوگیری از پراکنده شدن مجدد آرای آن‌ها تحرکات جدی در دستور کار قرار داده است.

وی در گفت‌وگو با بغداد الیوم اظهار کرد: پس از سختی‌هایی که کُردها کشیده‌اند و تلاش‌هایی که برای کاهش نفوذ آنان در کرکوک صورت گرفته، هم‌اکنون جمع شدن کُردها زیر یک پرچم، وزنه سیاسی و مردمی را به آنان بازمی‌گرداند.

سلام افزود که حزب دموکرات کردستان با پیوستن به یک لیست مشترک مشکلی ندارد اما برخی مفاهیم در کرکوک وجود دارد که باید مانند یک قانون سخت‌گیرانه اجرایی شود که دور زدن آن ممکن نیست، زیرا این شهر اهمیت بسزایی برای اقلیم کردستان دارد. بیشتر احزاب کُرد اعتراضی به پیوستن به یک لیست مشترک ندارند، مگر جنبش نسل نو که خود را اپوزیسیون می‌داند، اما این اپوزیسیون نیست بلکه دشمنی کردن است.

پست “استاندار” به چه کسی می‌رسد؟
هدایت طاهر معاون سازمانی اتحادیه میهنی کردستان در کرکوک در صحبت‌هایی تأکید کرد که همه احزاب کُرد کرکوک به‌جز حزب دموکرات کردستان به ریاست مسعود بارزانی بر سر پیوستن به یک لیست مشترک به توافق رسیده‌اند.

وی ادامه داد که حزبش حسن نیت نشان داده و بارها تلاش کرده که با حزب دموکرات کردستان نشست‌هایی برگزار کند تا این حزب را برای پیوستن به لیست مشترک جناح‌های کُرد قانع کند، اما به نظر می‌رسد که حزب دموکرات بازی را بر هم زده و کاری کرده که اختلافات داخلی اقلیم کردستان همچنان بر اوضاع کرکوک و مناطق مورد مناقشه سایه بیندازد.
به عقیده این عضو ارشد اتحادیه میهنی، این امر باعث می‌شود که کُردها آرا و کرسی‌های خود را از دست بدهند و شانس کمی در انتخابات آینده داشته باشند، زیرا انتخابات شوراهای استانی شرایط ویژه و پیچیده‌ای دارد.

بااین‌حال طاهر تصریح کرد که جایگاه “استاندار” اینبار به کُردها و به‌طور مشخص به اتحادیه میهنی کردستان می‌رسد که فراکسیون اکثریت را در کرکوک دارد.

گفتنی است کمیساریای عالی انتخابات عراق چندی پیش از آغاز روند ثبت ائتلاف‌های خواستار مشارکت در انتخابات شوراهای استانی خبر داده بود.

هراس‌ها و هشدارها
عبدالقادر الداوودی تحلیلگر سیاسی کُرد در اظهاراتی نسبت به‌احتمال یک شکست سنگین برای احزاب کُرد و از دست رفتن آمال و آرزوها و اهمیت سیاسی آنان برای همیشه هشدار داد.

وی گفت که احزاب کُرد از زمان آغاز طرح حاکمیت قانون در اکتبر سال 2017 تاکنون متحمل شکست‌های سنگینی شده‌اند و هرروز پست و جایگاهی را ازدست‌داده‌اند، بنابراین اگر آن‌ها موفق نشوند که جایگاه “استاندار” را به دست بیاورند شرایطشان پیچیده‌تر می‌شود.

این تحلیلگر افزود که به نظر می‌رسد هر یک از احزاب کُرد در کرکوک، یعنی به‌طور مشخص حزب دموکرات و اتحادیه میهنی، خود را دارای دست برتر می‌بینند که نماینده و صدای همه کُردها هستند و این، مسئله‌ای است که جمع‌کردن کُردها در یک لیست مشترک را دشوار می‌کند.
منبع: بغداد الیوم

مترجم: هادی افرازنده