آیا کاهش تولید نفت بر اقتصاد عراق تأثیر خواهد گذاشت؟

(0) / زایلە نفت عراق اقلیم کردستان اقتصادی

Sep 01, 2024

زایلە - اقتصاد عراق رانتی تلقی می شود، زیرا بیش از 90 درصد به درآمدهای نفتی برای تأمین بودجه مالی سالانه وابسته است، که حدود یک سوم آن را حقوق کارمندان، بازنشستگان و افراد تحت پوشش شبکه حمایت اجتماعی تشکیل می دهد که امنیت اقتصادی آن را تهدید می کند. در صورت سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی، همانطور که چندین بار پیش از این اتفاق افتاده است، این همان چیزی است که متخصصان تایید می کنند، اما نگرانی های فزایندە در رابطه با کاهش تولید نفت و نه فقط کاهش قیمت آن به وجود آمده است و این موضوع توسط کارشناسان اقتصادی از تاثیر آن بر اقتصاد کشور دست کم گرفته شده است.

عراق یکی از اولین بنیانگذاران سازمان کشورهای صادرکننده نفت «اوپک» و یکی از اعضای اصلی گروه «اوپک پلاس» است و از این رو موظف به اجرای دستورالعمل ها و تصمیمات صادره از سوی این سازمان، خواه مرتبط باشد. به افزایش یا کاهش تولید، که به طور مداوم در طول سال ها انجام داده است، جایی که او عمداً تولید را کاهش داد.

علی کریم ایهب، پژوهشگر امور اقتصادی، در گفت‌وگو با العالم الجدید، گفت: «فکر نمی‌کنم تصمیم کاهش به عواقب منفی اقتصادی بر عراق منجر شود، زیرا بازارهای کنونی شاهد افزایش مکرر قیمت هستند. افزایش قیمت هر بشکه نفت بین 79 تا 85 دلار، به خصوص که عراق قیمت هر بشکه را در بودجه حدود 60 تا 70 دلار در نظر گرفته است.

سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) پنجشنبه گذشته اعلام کرد که عراق گام‌های روشن و قاطعی را برای جبران مقادیر مازاد نفت تولیدی انجام داده است و تضمین داد که پس از آن به پایبندی کامل به این توافق دست خواهد یافت.

ادیب می افزاید: «تا پایان سال جاری، وفور مالی ادامه خواهد داشت، با علم به اینکه کاهش طولانی نخواهد بود، بلکه برای سه ماهه آخر سال 2024 خواهد بود. همچنین، عراق شروع به کاهش رانت نفت تا سقف کرده است. 89 درصد بعد از آن تا سال گذشته 96 درصد بود و این یک شاخص بسیار خوب از رشد اقتصادی در عراق است.

ائتلاف اوپک پلاس در اوایل نوامبر 2022 تصمیم گرفته بود با هدف حفظ تعادل بازار جهانی نفت، همه اعضا (22 کشور) را ملزم به کاهش تولید کند.

در همین زمینه، مظهر محمد صالح، مشاور مالی نخست وزیر، در گفت و گو با العالم الجدید توضیح داد که «روشن است که آخرین نرخ ظرفیت روزانه عراق برای تولید نفت خام حدود 4.5 میلیون بشکه در هر بشکه است. تصمیمات اخیر سازمان کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت (اوپک پلاس) برای تصویب سهمیه کاهش حدود 350 هزار بشکه ای برای عراق به معنای تعهد است. به تولید 3.9 میلیون بشکه در روز، به منظور حفظ درآمدهای مالی کشورهای اوپک پلاس که با میانگین قیمت تولید هر بشکه نفت کمتر از 85 درصد یا چیزی نزدیک به آن تعیین می شود.

صالح خاطرنشان کرد: کاهش قیمت نفت به میزان یک دلار در روز، منابع سالانه کشورمان را در معرض زیان تقریباً 1.5 میلیارد دلاری از مجموع محاسبه ارزش درآمدهای نفتی ارزی از زمان تصمیمات سازمان قرار خواهد داد کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تصمیماتی هستند که به اتفاق آرا اتخاذ می‌شوند، عراق یکی از کشورهایی است که در این گزارش اجماع تولید می‌کند که این کشور دومین کشور بزرگ تولیدکننده نفت پس از پادشاهی عربستان سعودی است.

وی نشان می‌دهد که «سیاست نفت عراق در بهره‌مندی از ظرفیت تولید ویژه جدید پس از کاهش، ابتدا با حفظ ظرفیت صادرات، و تعدیل نسبت‌های بهینه برای نیاز پالایشگاه‌های داخلی به نفت خام و در مرحله دوم ظرفیت ذخایر نفت، انعطاف‌پذیر است. با سازگاری کمی و ریاضی دقیق بدون بر جای گذاشتن اثرات مالی مستقیم یا مضر برای درآمدهای عمومی.

علاوه بر توافق اجباری، یک توافق داوطلبانه دیگر به میزان 2.2 میلیون بشکه در روز وجود دارد که از اوایل ژوئیه 2023 آغاز شده و تا دسامبر 2024 با مشارکت 8 کشور به رهبری عربستان سعودی و روسیه ادامه دارد.

با این حال، ائتلاف در 4 ژوئن از تمدید توافق کاهش تولید نفت به میزان 3.8 میلیون بشکه در روز تا دسامبر 2025 به جای تاریخی که برای پایان سال جاری برنامه ریزی شده بود، خبر داد.

دورید عبدالله، کارشناس حوزه نفت و انرژی نیز در گفت و گو با العالم الجدید گفت: تصمیم اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت عراق، تصمیم عراق برای انجام تعهداتش در قبال ائتلاف است. و تا پایان سال 2025 با کاهش 11 درصدی در حدود 2 یا 3 درصد در دو سه ماهه آخر سال 2025 ادامه خواهد داشت و این آسیب قابل توجهی به اقتصاد عراق وارد نخواهد کرد.

او تأیید می‌کند که «ممکن است در اولین دوره پس از تصمیم (اوپک پلاس) برای کاهش تولید، هزینه‌های عراق تحت‌تاثیر قرار گیرد، اما به تدریج این اثر از بین خواهد رفت، زیرا عراق با مشکلات اقتصادی خود با استقراض داخلی مواجه است و این همان کاری است که دولت فعلی انجام می‌دهد. و ما 100 درصد سهم خود را تولید می کنیم، اما با کاهش، همانطور که اشاره کردیم، با استقراض داخلی پوشش داده می شود.

ائتلاف اوپک پلاس در تاریخ 3 آوریل، از طریق اینترنت، جلسه کمیته مشترک نظارت وزیران را برای بررسی تحولات بازار و تعهد اعضا به کاهش تولید برگزار کرد.

میزان کاهش اجباری نفت خام توسط اعضا تقریباً 3.66 میلیون بشکه در روز است و تا پایان سال جاری ادامه دارد، در حالی که میزان کاهش داوطلبانه 2.2 میلیون بشکه در روز است و تا ژوئن آینده ادامه خواهد داشت.

کمیته از تعهد عراق و قزاقستان برای دستیابی به انطباق کامل و جبران مازاد تولید استقبال کرد و همچنین از اعلام روسیه مبنی بر اینکه تعدیل داوطلبانه آن در سه ماهه دوم سال 2024 بر اساس تولید خواهد بود و نه صادرات، استقبال کرد.