شرۆڤەکارێکی سیاسی بۆزایەڵە: پیاوانی ئایینی یان سیخوڕ کەنیسەکان لە ئۆکرانیا بوونەتە ئامرازی شەڕ

(0) / / گفتگو / زایەڵە شوان جاف ئۆکرانیا شەڕ ڕووسیا کەنیسە


Jan 02, 2023

قەبارەی فۆنت:

زایەڵە - شوان جاف  شرۆڤەکاری سیاسی بەزایەڵەی ڕاگەیاند، کەنیسەی ئۆرتۆدۆکس دەیان سەربازی ئۆکرانی بەناوی هاوکاری برینپێچیەوە کوشتوو،ڕۆژنامەی نیویۆرک تایمز ڕاپۆرتێکی بڵاوکردەوە و ئاشکرای دەکات کە کەنیسەی ئۆرتۆدۆکس لە ئۆکرانیا بوونەتە ئامرازی سیخوڕی لە شەڕی ئەوێدا.

وتیشی: ڕۆژنامەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، بەرپرسانی ئۆکرانیا دەستیان کردووە بە سەرکوتکردنی لقێکی کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ڕووسیا، کە بە هێزێکی تێکدەر وەسفی دەکەن کە فەرمانەکانی کرێملین جێبەجێ دەکات.فاینانشیاڵ تایمزشەڕی پیرۆزی کرێملین دژی ئۆکرانیا. کەنیسەی ئۆرتۆدۆکس پاڵپشتی ڕۆحی بۆ لەشکرکێشییەکە کرد،شەڕی مردن لە ئۆکرانیا هەموو گوناهەکان، دەشواتەوە، "فەتوا"ی سەرۆکی کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ڕووسیا مشتومڕ دروست دەکات.

وتیشی،  شرۆڤەکارانی ڕووسی داوا لە کەنیسەی ئۆرتۆدۆکس دەکەن زێلێنسکی بە "دەجال" بناسێنن.گۆڕانکارییەکی گەورەی ئایینی. شەڕی ڕووسیا سێبەرێک دەخاتە سەر کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ئۆکرانیا،ئاماژەی بەوەشکردووە، وادیارە ئابۆتی کڵێسایەکی ئۆرتۆدۆکس لە ڕۆژهەڵاتی ئۆکرانیا لە ئەرکێکی ئایینیدا بووە و کاتێک شەڕەکە دەستیپێکردووە لە تەنیشت پەرستیارەکانی ماوەتەوە و سەردانی نەخۆشخانەیەکی کردووە بۆ ئەوەی لەگەڵ سەربازە بریندارەکان نوێژ بکات.بەڵام لە ڕاستیدا بەپێی تۆمارەکانی دادگا، ئابۆتەکە، ئەندری پاڤلێنکۆ، چالاکانە کاردەکات بۆ کوشتنی سەرباز و چالاکوانانی ئۆکرانیا، لەنێویاندا قەشەیەک لە کڵێسایەکی ئۆرتۆدۆکسی ڕکابەر لە شارەکەی خۆی، سیڤێرۆدۆنێتسک.ئەو بەڵگانەی کە لە کاتی ئامادەبوونی لە دادگای ئۆکرانیا پێشکەش کرابوون، باس لەوە دەکەن کە پاڤلێنکۆ لە مانگی ئازاردا بۆ ئەفسەرێکی ڕووسی نووسیبووی کە قەشەی ئەو کەنیسەیە بکوژرێت. وە ئەو بەڵگانە دەریانخست کە پاڤلێنکۆ هەر کە شارەکە داگیرکرا لیستی ناوی کەسانی بۆ سوپای ڕووسیا نارد بۆ دەستگیرکردن.هەرچەندە پاڤلێنکۆ مانگی ڕابردوو لە دادگا وەک سیخوڕێک سزا درا، بەڵام لە ئاڵوگۆڕی زیندانییەکاندا ڕادەستی ڕووسیا کرا.

ڕونیشیکردەوە،   ئەمە حاڵەتێکی گۆشەگیر نەبووە، بەپێی ڕاپۆرتی "نیویۆرک تایمز"، لە مانگی نۆڤەمبەری ساڵی ڕابردوودا دەسەڵاتدارانی ئۆکرانیا زیاتر لە 30 پیاوی ئایینی و ڕاهیبیان لە یەکێک لە لقەکانی ئۆکراینی کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ڕوسیا دەستگیرکرد، بە گومانی ئەوان.کەنیسەی لایەنگری ڕووسیا کە یەکێکە لە کەنیسە گەورەکانی ئۆرتۆدۆکس لە وڵاتەکەدا - "مەترسییەکی وێرانکاری ناوازە" پێکدەهێنێت، بەپێی وەسفی خزمەتگوزارییە ئەمنییەکانی ئۆکرانیا. ئەم کەنیسەیە یەکێکە لەو قەوارانەی کە قەشە و دەروێش و ڕاهیبەکان دزەیان کردووەتە ناوەوە کە هاوکاری ڕوسیایان کردووە لە شەڕی دژی ئۆکرانیادا، بەپێی ڕاپۆرتی نیویۆرک تایمز.

هەڵمەتەکانی پشکنین، ڕۆژنامەکە ئاماژەی بەوەشکردووە، لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا دەسەڵاتداران دەستیان بە زنجیرەیەک ئۆپەراسیۆن کردووە بۆ پشکنینی کەنیسە و خانەقاکان، هەروەها بۆ دەرکردنی فەرمان و دەرکردنی یاسا بۆ سنووردارکردنی چالاکییەکانی کەنیسەی لایەنگری ڕووسیا، کە بەشێوەیەکی سەرلێشێواو لەلایەن "کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ئۆکراینی ئۆرتۆدۆکسیی" ناودەبرێت پاتریارکی مۆسکۆ.ڤۆلۆدیمیر زێلێنسکی سەرۆکی ئۆکرانیا لە مانگی کانوونی دووەمدا داوای لە پەرلەمانی وڵاتەکەی کردبوو کە هەر کڵێسایەک کە ملکەچی ڕووسیایە قەدەغە بکات.ئەو ڕێوشوێنە توندانەی ئۆکرانیا لەدژی کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی گرتەبەر، ناڕەزایەتی توندی کڵێسا و حکومەتی ڕووسیای لێکەوتەوە، کە بە هێرشکردنە سەر ئازادی ئایینی وەسفی کرد.زێلێنسکی کە جولەکە دەڵێت هەڵمەتەکە هیچ پەیوەندییەکی بە ئازادییە ئایینییەکانەوە نییە، کە ئەوان دەڵێن کردەوەی سیخوڕی، فیتنە، چەوساندنەوە یان خیانەت ناگرێتەوە.لە سەرەتای مانگی کانوونی دووەمدا، کەنیسەی ئۆرتۆدۆکسی ئۆکرانیا تۆمەتی پاستور و قەشەکانی بە هاوکاری لەگەڵ ڕووسیا بە "بێ سەلمێنراو و بێ بنەما" وەسف کرد.ڕۆژنامەکە ئاماژەی بەوەکردووە کە کەنیسەی لایەنگری ڕووسیا کە تا ئێستاش نوێنەرایەتی ملیۆنان ئۆکراینی دەکات، پێداگری لەسەر ئەوە دەکات کە لە سەرەتای جەنگەوە پەیوەندییەکانی لەگەڵ دەسەڵاتی کەنیسەی ڕووسیا پچڕاندووە.ڕۆژنامەی نیویۆرک تایمز لە ڕاپۆرتەکەیدا بەردەوامە لەسەر ئەوەی بەڵگەی ئەوەی کە کڵێساکان وەک ئامرازێک مامەڵەیان لەگەڵ دەکرێت بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانی ڕووسیا باون، لە پشکنینەکاندا بڕێکی زۆر پارە و ئاڵای وڵاتانی وابەستەی پێشووی ڕووسیا لە ڕۆژهەڵاتی ئۆکرانیا و تراکتەکانیش دەرکەوت کە لەلایەن سوپای ڕووسیا بۆ دابەشکردن لەناوچە داگیرکراوەکان.

ئامادەکردنی- کامەران کەریم